Yazarlar
Metehan Demir
metehandemir@bursadabugun.comTüm merak edilen noktaları ile Türk Savunma Sanayinde son durum ne?
2022.04.29 08:51 - Son Güncellenme: 2022.04.29 08:51Şüphesiz Türkiye'nin dış politika sorunlarında en çok karşısına çıkan başlıklardan biri de kritik alanlarda dışa bağımlılıktır.
Bunların başında da al-ver dengelerinin bizi daha kırılgan hale getirdiği, ülke savunmasını karşılamak amacıyla almak zorunda olduğumuz silahların temelinde bulunan savunma sanayidir. Bölgemizde yaşanan savaşlar ve gerilimler ulusal bağımsız savunma sanayine ne kadar ihtiyacımız olduğunu gösteriyor.
Türkiye'nin 1974 Kıbrıs Barış Harekatı sonrası batının uyguladığı ambargolar sonrası yerli ve milli savunma sanayini kurmak üzere attığı adımların tarihi gözardı edilemeyecek kadar inişli çıkışlı maceralar ve fedakarlıklarla doludur.
Ancak son 20 yılda gerek devlet, gerekse özel sektörün yerli ve milli teknolojiye dayalı, dışa bağımlılığı olabildiğince azaltan adımları sayesinde Türk Savunma Sanayi bugün sadece kendine yeten değil aynı zamanda dışarıya da ihracat yapan bir sektör haline gelmiştir.
Bu çerçevede bugüne kadar gelinen son durum ve planlanan süreci sizler için araştırdık.
İŞTE TÜM TABLO
İşte meraklılar için Savunma Sanayi Başkanlığı merkezli açık kaynak resmi bilgilere dayalı olarak Türk savunma sanayinde son durum.
• 2002 yılında sadece 62 savunma projesi yürütülürken, bugün bu sayı 750'yi geçti. Bu projelerin yaklaşık yarısı son 5 yılda başlatıldı.
• 2002 yılında yaklaşık 5,5 Milyar Dolar bütçeli savunma projeleri yürütülürken geldiğimiz noktada yaklaşık 11 katlık bir artış ile yaklaşık 60 Milyar Dolarlık proje hacmine ulaşıldı.
• İhale süreci devam eden projeler de göz önüne alındığında, 2021 sonu itibariyle 75 Milyar Doların üzerinde bir büyüklüğe ulaşıldı.
• 2002'de savunma sanayiinde faaliyet gösteren firma sayısı 56 iken, bugün aynı alanda yaklaşık 1500 firma faaliyet göstermektedir.
• 2002 yılında sadece 248 milyon dolar savunma sanayii ihracatı varken, 2021 yılında 3 milyar 224 milyon dolar ile rekor kırıldı. Savunma sanayii ürünlerimizi ihraç ettiğimiz ülke sayısı 170'e ulaştı. İHA ve SİHA'lar, kara araçları, deniz platformları başta olmak üzere, savunma sanayiinde ihraç edilen ürün çeşidi 228'e çıktı. Artık NATO üyesi ülkelere de platform ihraç eder hale geldik.
TÜRK SAVUNMA SANAYİİNİN BAŞLICA PROJELERİ
• MİLGEM'ler
Dünyada savaş gemisi tasarlayan, inşa ve idamesini yapan 10 ülkeden biriyiz
Yüzde yüz yerli tasarım, ilk milli savaş gemimiz olan MİLGEM projesinde TCG Heybeliada, TCG Büyükada, TCG Burgazada ve TCG Kınalıada Deniz Kuvvetlerimizin hizmetine sunuldu. ADA Sınıfı Korvetlerimizin devamı niteliğindeki İ-Sınıfı Fırkteynlerin ilki olan MİLGEM Projesinin Beşinci Gemisi İSTANBUL'un inşasına başladık ve denize indirdik. Fırkateynlerin devamı olacak MİLGEM 6-7-8. Gemilerin ihale sürecini başlattık.
• Amfibi gemiler
Amfibi gemilerimiz Sancaktar ve Bayraktar görevde
Yerli ve milli imkânlarla tasarlanıp, geliştirilen TCG Bayraktar ve TCG Sancaktar gemileri amfibi harekât, araç ve personel nakli, ateş desteği ve gerektiğinde doğal afetlerde yardım ile acil destek hizmetleri imkânıyla Türkiye'nin deniz gücünün dünya denizlerinde temsiline katkı sağlayacak. Her iki gemi de Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'na teslim edildi.
• Çok Maksatlı Amfibi Hücum Gemisi ANADOLU
ANADOLU Gemisiyle dünyada sayılı ülkelerden biri olacağız
Denizlerimizde asgari bir tabur büyüklüğündeki bir kuvveti ana üs desteği gerektirmeksizin, kendi lojistik desteği ile kriz bölgesine intikal ettirebilecek Çok Maksatlı Amfibi Hücüm Gemimiz TCG Anadolu'nun inşası sürüyor. İHA inip kalkabilecek geminin 2022 yılında teslim edilmesi planlanıyor. Türkiye bu hacimde gemiye sahip sayılı ülkelerden biri olacak.
• Yeni Tip Denizaltı
Denizaltı teknolojisinde yeni kabiliyetler ediniliyor
Gölcük Tersanesinde inşa etmekte olduğumuz Yeni Tip Denizaltılarımızdan ilki olan Piri Reis'i denize indirdik, diğer denizaltılarımızın inşası sürüyor. Bu alanda da teknoloji ve bilgi birikimimizi artırıyoruz. Yerli ve milli son teknoloji silah ve sensörler ile donatılmış olan gemilerimiz ve denizaltılarımızla inşallah donanmamız çok daha güçlü ve caydırıcı olacak. 6 adet Yeni Tip Denizaltımızın donanmamıza teslimatları 2022'den itibaren başlayacak.
• Diğer Deniz Araçları Projeleri
Denizlerimizde yeni teknolojiler, önemli kabiliyetler
Test ve Eğitim Gemimiz TCG-Ufuk, Lojistik Destek Gemisi, Tuzla sınıfı karakol botları, Denizaltı Kurtarma Ana Gemisi MOSHIP, Süratli Devriye Botları, Yeni SAT botları, Kontrol Botları, Acil Müdahale Dalış Eğitim Botları, MTA Oruç Reis Sismik Araştırma Gemisi, Sahil Güvenlik Arama Kurtarma Gemisi gibi platformlarla denizlerimizde yeni teknolojiler ve önemli kabiliyetler kazandık.
• İDA'lar
İnsansız hava ve kara araçlarında edindiğimiz kabiliyetleri deniz alanına da taşıyoruz. İnsansız su üstü ve su altı araçlarına yönelik yeni projeler üzerinde çalışıyoruz. ULAQ silahlı insansız deniz aracımızın seri üretimine başlandı. ALBATROS sürü insansız deniz araçlarımızın testleri sürüyor.
• Milli Muharip Uçak
Milli Muharip Uçak çalışmaları sürüyor
Projeyle Hava Kuvvetleri Komutanlığı'nın 2030'lu yıllardan sonraki muharip uçak ihtiyacının yurt içinde özgün tasarım modeli ile karşılanması amaçlanıyor. Yerli sanayinin azami düzeyde kullanılarak özgün tasarım faaliyetlerinin tamamlanması hedefleniyor. MMU'yu 2023 yılında hangardan çıkarıp bütün dünyaya göstermeyi hedefliyoruz.
• Uçak Modernizasyonları
F-16 Yapısal İyileştirme Projesi kapsamında F-16 Blok-30 uçaklarının yapısal iyileştirmelerine devam ediliyor. Proje ile Hava Kuvvetlerimizin ana vurucu unsuru olan F-16 uçaklarımızın yapısal ömrü 8000 saatten 12000 saate çıkarılması hedefleniyor. Erciyes Projesinde de aviyonik modernizasyonu yapılan C130 E/B nakliye uçaklarının teslimatlarına devam ediliyor.
• Eğitim Uçakları
Eğitim uçakları: HÜRKUŞ ve HÜRJET
Türk Başlangıç ve Temel Eğitim Uçağı Geliştirme Projesi "HÜRKUŞ" kapsamında prototip uçaklarımız uçuyor. HÜRKUŞ, Avrupa Sivil Havacılık Otoritesi'nden tip sertifikası alan ilk Türk uçağı olup, küresel sivil ve askeri havacılığın gelişen eğitim uçağı ihtiyaçlarına cevaben tamamen özgün olarak tasarlanıp geliştirildi. Sayısal kokpitli versiyonu olan HÜRKUŞ-B'nin seri üretim faaliyetleri ile silahlı versiyon HÜRKUŞ-C'nin çalışmaları devam ediyor. Jet eğitim ve hafif taarruz uçağı kapsamında başlatılan HÜRJET projesinde üretime başlandı.
• İHA ve SİHA'lar
İHA ve SİHA teknolojisinde dünyanın sayılı ülkeleri arasındayız
Daha önce tamamen yurt dışına bağımlı olunan insansız hava araçları artık yerli olarak tasarlanıyor ve üretiliyor. Taktik ve operatif sınıftaki İHA'lar BAYRAKTAR TB2 ve ANKA'lar silahlı ve silahsız versiyonlarıyla gece ve gündüz, kötü hava şartları da dâhil, keşif, gözetleme, sabit/hareketli hedef tespit, teşhis, tanımlama ve takip amaçlı, gerçek zamanlı görüntü istihbaratı görevleri icra ediyor. Ayrıca dünyada kendi sınıfında hem en iyisi olacak hem de dünyada bu teknolojiyi geliştirebilen 3 ülkeden biri haline geleceğimiz AKINCI TİHA projesinde seri üretime geçildi. İlk teslimatlarını yaptığımız AKINCI TİHA çok daha fazla faydalı yük taşıyabilecek. İlk teslimatı yapılan AKSUNGUR SİHA'nın da seri üretimine devam ediyor. Vurucu İHA KARGU'lar, Silahlı İHA SONGAR'lar ve Döner Kanatlı Mikro İHA SERÇE'ler terörle mücadele güvenlik güçlerimizin önemli destekçilerinden biri oldu. Yakında bu takıma Sabit Kanatlı Akıllı Vurucu İHA Sistemi ALPAGU da eklenecek. Ayrıca GPS'den bağımsız otonom Sürü İHA Projesi KERKES başlatıldı. Mini, Taktik, Operatif ve Stratejik sınıf İHA ve SİHA'larımız ile sürü sistem görevlerinin icrasına yönelik projelerimiz de önümüzdeki dönemde hayata geçirilecek. Uçak gemilerine inip kalkacak Bayraktar TB3 SİHA'nın geliştirmesi sürerken, Muharip İnsansız Uçak Sistemi (MİUS) üzerinde de çalışmalar sürüyor.
• Özgün Helikopter Projesi
GÖKBEY Özgün Helikopterin testleri sürüyor
Türk Silahlı Kuvvetleri ve diğer ihtiyaç makamlarının eğitim helikopteri ve hafif sınıf genel maksat helikopteri ihtiyacının karşılanması amacıyla en zorlu iklim şartları ve coğrafyalarda, gece ve gündüz koşullarında etkin bir şeklide faaliyet gösterebilen bir helikopterin, milli imkân ve kabiliyetler kullanılarak tasarlanması ve üretilmesine yönelik GÖKBEY Özgün Helikopter projesinde takvim 6 Eylül 2013'te başlatıldı, söz verilen gün ve saat olan 6 Eylül 2018'de ilk uçuşu yapıldı ve testleri devam ediyor. GÖKBEY helikopterlerinin teslimatları 2022 yılında başlayacak.
• Taarruz Helikopterleri
Atak Helikopteri ve Ağır Sınıf Taarruz Helikopteri
Güvenlik güçlerinin "Taarruz ve Taktik Keşif Helikopteri" ihtiyacının karşılanması için geliştirilen ATAK helikopterinin üretimi devam ediyor. Atak helikopterimizde Faz-2 versiyonunu teslim etmeye başladık. ATAK'a göre daha fazla faydalı yük taşıyabilen, son teknoloji hedef takip ve görüntüleme sistemleri, elektronik harp sistemleri, navigasyon sistemleri, haberleşme sistemleri ve silah sistemleri ile donatılmış yeni bir taarruz helikopter platformunu tamamen yerli geliştirmek hedefiyle başlatılan Ağır Sınıf Taarruz Helikopteri projemizi başlattık.
• ALTAY Ana Muharebe Tankı
ALTAY tankı tasarlandı, geliştirildi, seri üretim sözleşmesi imzalandı
Ülkemizin modern ana muharebe tankı ihtiyacı doğrultusunda ortaya çıkan ALTAY Projesi'nde ilk yerli ana muharebe tankı tasarlandı ve geliştirildi. ALTAY tankının seri üretimi için sözleşme imzalandı. Hâlihazırda tankların üretimine yönelik alt yapının kurulum faaliyetleri ve yurtdışı kaynaklı alt sistemlerin yerlileştirilmesi çalışmalarına devam edilmektedir. Milli güç grubu geliştirilmesi çalışmaları eş zamanlı yürütülmektedir.
• Tank Modernizasyonları
Envanterdeki tanklarımız modernize ediliyor
FIRAT M60T Projesi kapsamında envanterdeki tanklarımızın modernizasyonu günün teknolojisine uygun olarak gerçekleştirildi ve tanklarımız M60TM konfigürasyonuna yükseltildi. Ayrıca Proje kapsamında PULAT Aktif Koruma Sistemi kalifikasyon faaliyetleri tamamlandı. Leopard 2A4 tanklarının da günümüz modern muharebe koşullarına uygun olarak yeteneklerinin artırılması faaliyetleri başladı.
• Zırhlı Kara Araçları
Yerli ürünlerimizle dünyanın önde gelen zırhlı kara aracı üreticilerinden biriyiz
Askeri birlikler ile güvenlik güçlerinin meskûn mahal ve kırsal alanlar dâhil olmak üzere her türlü bölge ve arazi şartlarında harekât ihtiyaçlarına cevap veren, yüksek koruma ve hareket kabiliyetlerine sahip Kirpi, Kirpi II, Ejder Yalçın, Pars, Vuran gibi çeşitli konfigürasyonlardaki zırhlı araçlar artık Türk savunma sanayii tarafından yerli ve milli olarak üretiliyor. Ayrıca, Türk savunma sanayii dünyanın dört bir tarafına ihraç ettiği ürünlerle dünyanın önde gelen kara aracı üreticilerinden biri oldu.
Silah Taşıyıcı Araç teslimatlarına başladık
Kara Kuvvetleri Komutanlığının ihtiyaçlarını karşılamak için KAPLAN ve PARS Silah Taşıyıcı Araçların teslimatlarına başlandı. Araçlar üzerinde yerli ve milli OMTAS tanksavar füzeleri ile envanterde yer alan tanksavar füzeleri için ihtiyaç duyulan kuleler de proje kapsamında geliştiriliyor.
• Yeni Nesil Kriminal İnceleme Aracı KIRAÇ
Ülkemizde bir ilk olan Yeni Nesil Kriminal İnceleme Aracı Projesi kapsamında üretilen ilk KIRAÇ araçları, Emniyet Genel Müdürlüğü'ne teslim edildi.
• İKA'lar
İnsansız kara araçlarımız hizmete girmeye başladı
Hafif, orta ve ağır sınıf olmak üzere üç ayrı kategoride insansız kara araçları projeleri başlatıldı. Hafif ve orta sınıf İKA'ların teslimatlarına başladık. Ağır Sınıf İnsansız Kara Aracı projesi devam ediyor.
• Motor Projeleri
Yerli platformlar için yerli motorlar geliştiriliyor
Uçak, tank, hafif zırhlı araç, helikopter, insansız hava aracı ve füze sistemlerinin motor ve güç aktarma sistemlerinin geliştirilip üretilmesi amacıyla projeler başlatıldı. ANKA insansız hava aracı, yerli motorla ilk uçuşunu başarıyla gerçekleştirmiş olup bu motorun farklı varyasyonları üzerinde çalışmalar sürüyor. Gökbey'de kullanılacak turboşaft motorunun geliştirme ve test süreçleri devam ediyor. ALTAY Tankı için geliştirilen BATU tank motoru ilk prototipi ile Yeni Nesil Hafif Zırhlı Araçlar için geliştirilen UTKU motor ve transmisyonun ilk prototipini çalıştırdık. SOM ve ATMACA füzelerinde kullanılacak KTJ3200 Turbojet Motorunun ilk teslimini 2022 yılı içinde yapacağız. Yeni Turbojet Motoru ARAT Projesi başlatıldı.
• Hava Savunma Sistemleri
Yerli Hava Savunma Sistemleri geliştiriliyor
Portatif özelliğiyle kara, hava ve deniz platformlarımıza entegre edilebilecek Sungur Hava Savunma Sistemi geliştirildi ve envantere girmeye hazır hale getirildi. Orta ve yüksek irtifa füzeleri ile uçakları aşarak gelen tehditleri alçak irtifada tespit, teşhis ve tahrip ederek kara birliklerinin hava savunmasını sağlamak için KORKUT Alçak İrtifa Hava Savunma Sistemimizi geliştirildi ve seri üretime geçildi. Askeri üs, liman, tesis ve birliklerin hava tehditlerinden korunması amacıyla hava araçlarına, seyir füzelerine, havadan karaya atılan füzelere ve insansız hava araçlarına karşı Hisar hava savunma sistemleri geliştirildi. HİSAR A+ ve HİSAR O+ sistemleri tüm unsurlarıyla teslim edildi. Ayrıca Uzun Menzilli Bölge Hava ve Füze Savunma Sistemi ihtiyacının tamamen yerli olarak karşılanması için SİPER projesi başlatıldı, 2023 yılında teslim etmeyi hedefliyoruz.
• Mühimmat ve Füze Projeleri
Her türlü ihtiyaca yönelik mühimmat, füze ve roketler artık yerli ve milli
Stratejik ve taktik düzeylerde satıhtan ve havadan, satha atılabilen füze ve roket sistemlerinin geliştirme ve seri üretimleri gerçekleştirildi. Havadan havaya ve deniz unsurlarından yine satha atılacak füze sistemlerinin geliştirme süreçleri devam ediyor. Orta ve alçak irtifalarda hava ve füze savunma amacıyla kullanılacak füze sistemlerinin geliştirme safhasında önemli mesafe kat edildi. Bunların yanı sıra insansız hava araçları başta olmak üzere faydalı yük taşıma kapasitesi kısıtlı olan platformlardan atılmak üzere mini akıllı mühimmatlar geliştirilerek seri üretime geçtik. Ayrıca, konvansiyonel bombaların, yüksek hassasiyetle hedeflerini bulmaları maksadıyla geliştirilen güdüm kitleri sahada etkin bir biçimde kullanılıyor. Bu kapsamda geliştirilen ve üretilen mühimmatlara örnek olarak Bora, TRLG-230, K+, SOM, SOM-J, Gökdoğan, Bozdoğan, Atmaca, AKYA, KARAOK, OMTAS, UMTAS, MAM-C, MAM-L, Bozok, Hassas Güdüm Kiti HGK, Kanatlı Güdüm Kiti KGK, Lazer Güdüm Kiti LGK, Teber, Nüfuz Edici Bomba ve Minyatür Bomba verilebilir.
• Lazer Silah Sistemi Projeleri
Geleceğin teknolojileri üzerine çalışmalar
Savunma Sanayii Başkanlığımız koordinasyonunda Lazer Teknolojileri Mükemmeliyet Merkezi kurulmuştur. Yüksek Güçlü Lazer Geliştirilmesi Projesi kapsamında geliştirilen prototip ürünün kabul işlemleri tamamlanmıştır. Ayrıca mobil bir sistem olarak tasarlanan Araca Monteli Lazer Sisteminin kabulü gerçekleştirilmiştir. ALKA sisteminin kullanıcı ihtiyaçları doğrultusunda farklı platform ve güç seviyelerinde tedarik edilmesi amacıyla Lazer Silah Sistemleri Tedariki Projesi başlatılmıştır.
• Elektromanyetik Fırlatma Sistemi Projeleri
Dünyada sayılı ülkede olan sistemlere yönelik projeler
Yurt içindeki mevcut kabiliyetlerin bir araya getirilerek ülke güvenliği için ihtiyaç duyulacak sistemlerin geliştirilmesi ve bu alanda firma/kurumlar arasında oluşturulacak işbirliği ve sinerji ile geleceği şekillendirecek bir misyon üstlenmesi amacıyla Savunma Sanayii Başkanlığımız koordinasyonunda Elektromanyetik Fırlatma Teknolojileri Mükemmeliyet Merkezi kurulmuştur.
• Silah Projeleri
Milli-Yerli-Özgün silah sistemleri
Türk Silahlı Kuvvetleri'nin isterleri ve taktik sahanın gerekleri doğrultusunda, her türlü arazi ve iklim koşulunda sorunsuz bir biçimde hizmet verebilecek piyade tüfekleri tamamen yerli ve milli imkânlarla tasarlanıp üretildi. MPT-76 tasarımı temel alınarak üretilen çeşitli varyasyonlarının yanı sıra bu tüfeklerle uyumlu, gece ve gündüz harekât etkinliğini sürdürmek gibi ek faydalar sağlayan cihazlar da geliştirildi. Ayrıca yerli ve milli olarak üretilen 5,56 mm Piyade Tüfeği ve Özgün Yerli Tabanca METE'ler geliştirildi ve teslimatları sürüyor. Ayrıca piyade tüfeklerine uyumlu bombaatarların teslimatları sürüyor. Deniz ve kara platformları için uzaktan komutalı silah sistemleri teslimatları gerçekleştirildi. 20 mm döner namlulu burun topunun yurt içinde geliştirilmesi amacıyla 20 mm Top Geliştirilmesi Projesi başlatılmdı. Ön tasarım aşaması tamamlanan top sisteminin geliştirme faaliyetleri sürdürülmektedir. 25 mm kara platformlarında kullanılan top sisteminin yerlileştirilmesi amacıyla 25 mm Kara Topu Projesi başlatıldı. Platformlar için geliştirilen ilk milli 7,62 mm Makineli Tüfeklerin (PMT 7,62) teslimatları 2021 yılı içinde başladı. Birden fazla çeşit mühimmat atabilen ilk çoklu bombaatarımız TG40-BA geliştirildi.
• Ekipman ve teçhizatlar
Mehmetçiğin teçhizatları yerli ve milli oluyor
Güvenlik Güçlerimizin operasyon sahasında güvenliklerinin arttırılması ve modern araç gereç ve sistemlerle teçhiz edilmesi amacıyla yürütülen projeler kapsamında yerli ve milli olarak geliştirilen ekipmanların teslimatları sürüyor. Daha önce yurtdışından tedarik edilen sistemlerin milli imkanlarla geliştirilmesi amacıyla yürütülen projeler çerçevesinde; çeşitli tip ve özelliklerde optik sistemler (gece, gündüz ve termal dürbünler, keskin nişancı dürbünü, nişangah vb.), mayın ve patlayıcı tespitinde kullanılan dedektörler, lazer mesafe ölçer, balistik koruyucu başlıklar yüksek miktarlarda üretilerek teslim edilmeye devam edilmiştir. Operasyonlarında fark oluşturacak sistemleri, güvenlik güçlerimizin öneri ve talepleri doğrultusunda geliştiriyoruz. 7.62 ve 5.56 makineli tüfekler için kesintisiz atış imkanı sağlayan Taşınabilir Mühimmat Sistemleri ve muhtelif ergonomik el bombası ekipmanları güvenlik güçlerimizin kullanımına sunuldu.
• Uydu Projeleri
Askeri ve sivil ihtiyaca yönelik uydu sistemleri
Dünya üzerinde herhangi bir bölgeden askeri istihbarat amaçlı yüksek çözünürlüklü görüntü elde edilmesine imkan tanıyacak, aynı zamanda orman alanlarının kontrolü, kaçak yapılaşmanın takibi, doğal afet sonrası en kısa sürede hasar tespiti, ürün rekolte tespiti, coğrafi harita verilerinin üretilmesi gibi pek çok sivil faaliyet alanında da görüntü ihtiyacını karşılayacak GÖKTÜRK-1 ve GÖKTÜRK-2 uyduları fırlatılarak yörüngeye yerleştirildi. GÖKTÜRK Keşif Gözetleme Uydu Sistemi Projesi kapsamında Yörüngede Kabul - 3 aşaması tamamlandı. GÖKTÜRK-1 Uydu Sistemi Yenileme Keşif Gözetleme Uydu Sistemi Geliştirme Projesi başlatıldı.
• Uzay Projeleri
Türkiye artık uzay liginde
Türkiye'nin uzaya bağımsız erişiminin sağlanması amacıyla geliştirilmekte olan Mikro Uydu Fırlatma Sistemi (MUFS) ile 100 kilogram ve altındaki ağırlığa sahip mikro uyduların, irtifası en az 400 kilometre olan alçak dünya yörüngesine yerleştirilebilmesi kabiliyeti kazanılacak. Proje kapsamında ilk yerli sonda roketi 136 kilometre irtifaya çıkarak, uzayın sınırı kabul edilen 100 kilometre çizgisini aştı ve uzaya çıkan ilk Türk aracı oldu. Katı, sıvı ve hibrit yakıtlı roket motoru geliştirme çalışmalarımız başarıyla devam ediyor. Roketsan Uydu Fırlatma, Uzay Sistemleri ve İleri Teknolojiler Araştırma Merkezi, ülkemizin uzaya erişim çalışmalarının yanı sıra stratejik silah, mühimmat ve füze sistemleriyle ilgili çalışmalar ve geliştirdiği teknolojilere katkı sağlayacak bir merkez olarak açıldı.
• Radar ve Elektronik Harp
Elektronik harp ve radar sistemlerinde ileri teknoloji seviyesine ulaşılıyor
KORAL projesiyle düşman hatlarındaki elektronik haberleşme ve radar sistemlerini köreltme anlamında önemli kabiliyetler kazandırdı. Şimdi daha gelişmiş versiyonu KORAL-2 projesine başladık. Uçak entegrasyonunun başlatıldığı HAVASOJ projesiyle de bu alanda dünyada sayılı ülkenin sahip olduğu bir kabiliyete ulaşacağız. Çok uzun menzilde su üstü ve hava hedeflerinin tespit ve takibini gerçekleştirecek ve gemide bulunan mermiyi hedefe yönlendirecek Çok Amaçlı Faz Dizinli Radar-ÇAFRAD sistemi yerli ve milli imkânlarla geliştiriliyor. Türkiye, artık sınırlı sayıda ülkenin sahip olduğu yüksek teknoloji radar geliştirme ve üretme yeteneğini yakalamış oldu. KARAKULAK, SANCAK, VURAL, ILGAR gibi elektronik muhabere sistemlerimizle bu alandaki kabiliyetlerimizi zenginleştirdik. Savaş uçakları için tasarlanmış ASELPOD Gelişmiş Hedefleme Podu Elektro-Optik Keşif, Gözetleme ve Hedefleme Sistemi teslimatlarına başlandı. F-16 uçaklarımıza Milli Dost Düşman Tanıma Tanıtma Sistemi (IFF Mod-5) entegre edildi. F-16 AESA Burun Radarı Geliştirilmesi Projesi başlatıldı. Muhtelif projeler kapsamında elektronik destek ve elektronik taarruz sistemleri ile dinleme ve kestirme sistemlerinin teslimatları sürüyor. Mini/Mikro İHA Tespit Radar Sistemleri de güvenlik güçlerimizin kullanımında. SİHA'larımızda kullanılan kameralara yurt dışından ambargo gelince kendimiz geliştirdik ve ürettik. Bu kapsamda CATS kameralarımızın teslimatlarına devam edildi.
• EYP ile mücadele
Terörle mücadelede EYP tehdidine karşı yerli çözümler
Yurtiçi ve yurtdışı terörizmle mücadele faaliyetlerindeki en dinamik tehdit türlerinden biri olan el yapımı patlayıcılar (EYP) ile mücadele kapsamında farklı teknik özelliklerde araç, sırt ve çanta tipi karıştırıcı/köreltici sistemlerin teslimatları gerçekleştirildi. Ayrıca EYP yüklü mini/mikro İHA'lara karşı etkili taşınabilir karıştırıcı sistemleri ile tespit almaçlarının teslimatları yapıldı.
• AR-GE faaliyetleri
Kritik ve stratejik teknolojileri millileştiriyoruz
Savunma Sanayii ürünlerinin ileri teknoloji alanlarında yerlilik oranının arttırılması, ihtiyaç duyulan kritik sistem ve alt sistemlerin teknolojilerinin yerlileştirilmesi amacıyla yürütülmekte olan Ar-Ge faaliyetleri kapsamında; katmanlı imalat teknolojileri, kızılötesi teknolojileri, lazer ve elektromanyetik, elektro optik ve kameralar, yapay zeka ve otonomi, geniş bant mobil haberleşme ve harp sistemleri, enerjik malzemeler ve KBRN teknolojileri üzerine çalışmalar sürüyor. Savunma sanayiimizde muhtelif teknolojilerde 100'den fazla AR-GE projesi yürütmekteyiz.
• Yeni Nesil Haberleşme Teknolojileri
Yerli ve milli 4,5 G Baz İstasyonu ULAK devrede
Artan askeri ve sivil veri haberleşmesi ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla 4.5 G haberleşme sistemi milli yazılım ve donanım bileşenlerinin geliştirilmesi hedeflenmekte olup 4.5 G teknolojilerine yönelik milli imkân ve kabiliyetler artırılarak mobil haberleşme teknolojilerine yönelik dışa bağımlılığın azalması bekleniyor. ULAK Projesi ile geliştirilen baz istasyonları, ülke çapında hizmet vermeye başladı ve şu ana kadar 1750 sahada kullanıma sunuldu.
• Siber Güvenlik
Siber güvenlik ihtiyaçlarına yerli-milli çözümler
Kamu ve özel, askeri ve sivil siber güvenlik alanındaki bütün ihtiyaçların yerli ve milli çözümlerle karşılanması için SSB koordinasyonunda Türkiye Siber Güvenlik Kümelenmesi kuruldu. Kümelenmeye üye 200 firma bu alanda yerli-milli çözümler üretiyor. Ayrıca mesleki liselerde öğrenci ve öğretmenlere siber güvenlik eğitimleri veriliyor. Çeşitli yarışma ve programlarla kabiliyetli öğrencilere ve başlangıç seviyesindeki firmalara destek sağlanıyor.
• İnsan Kaynağı
Nitelikli insan kaynağı ihtiyacımız için yeni projeler
Savunma sanayiimizin nitelikli insan kaynağı ihtiyacını gidermek için oluşturduğumuz Vizyoner Genç, Savunma Sanayii Akademi ve Roboik gibi platformlarla bu alana ilgi duyan lise ve üniversite çağındaki gençlerimize yönelik çalışmalar yapılmıştır. Ayrıca paydaşı olduğumuz TEKNOFEST'le gençlerimizin bu alana duyduğu ilginin artmasına destek olunmuştur. Mesleki ve teknik eğitim liselerinde öğretmen ve öğrencilere yönelik eğitimler verilmiştir. Savunma sanayiine yönelik Mesleki ve Teknik Anadolu Liseleri ilk kez eğitim-öğretim programlarına başlamıştır.
• Sanayileşme Faaliyetleri
EYDEP ve YETEN'le savunma sanayii ekosistemimizi destekleyerek genişletiyoruz
Sektörde faaliyet gösteren firmalarımızın yetkinliğini değerlendirmesi ve desteklenmesini sağlamak için Endüstriyel Yetkinlik Değerlendirme ve Destekleme Programı-EYDEP hayata geçirilmiştir. Sektörün insan kaynağı, envanter, ürün ve altyapı bilgilerini tek bir merkezde toplayıp, her tür analiz ve değerlendirmeyi otomasyonla yapabileceğimiz Yetenek Envanteri-YETEN Portali başlatılmıştır.
Yazarın diğer yazıları
- Türk Amerikan ilişkileri nereye gider? 07 Kasım 2024 Perşembe, 07:50
- Gündem notları: Bahçeli'nin iki önemli mesajı 16 Ekim 2024 Çarşamba, 08:53
- Ülkenin ayarları ile oynamak demokrasi değildir 18 Eylül 2024 Çarşamba, 08:08
- Mehmet Şimşek ile ilgili gerçek durum ne? 25 Ağustos 2024 Pazar, 20:25
- Alman ambargosunun korkunç detayları 31 Temmuz 2024 Çarşamba, 01:31
- Suriye çıkmazı 14 Temmuz 2024 Pazar, 23:01
- Vize konusu daha sıkıntılı hale gelecek 17 Mayıs 2024 Cuma, 00:33
- Savaş tiyatrosu 14 Nisan 2024 Pazar, 18:44
- Seçimin ardından ilk notlar 01 Nisan 2024 Pazartesi, 01:33
- Kritik toplantının kritik notları 22 Mart 2024 Cuma, 22:16
Yazarlar
- Anahtar Parti'ye dair her şey bu yazıda Pınar Yeniyiğit
- Bursaspor bu mucizeyi nasıl başardı? Engin Aksöz
- Sol ayaklar konuşunca, tabela güzel oldu! Çetin Sabırlı
- Bursa'da metrekare fiyatı şaşırtıyor! Elif Didem Danacıoğlu
- Türk Amerikan ilişkileri nereye gider? Metehan Demir
- Enflasyon Raporu sonrası faiz indirimi bekle... Levent Yılmaz
- Bursa'da 5 marka için üretim başladı! Emre Özpeynirci
- Ağır abi olmaktan vazgeçin artık! Binay Kazan
- Siyaset hareketleniyor mu? Eski siyasiler um... Hasan Boztürk
- Hasanağa Sanayisi mi? Hasanağa Enginarı mı? Ramazan Başan
- Dağ yöresi kamu çalışanları platform üyeleri... Hasan Yalçın
- Hakkınızı helal edin! Ece Sarı
- Kiralanan taşınmazın tahliye sebepleri Av. Emircan Pirinççi
- Bursa'da 2. Uluslararası Seramik Bienali Kamuran Vatansever