Türkiye bir süreden bu yana çok ciddi bir enflasyon sorunu ile karşı karşıya. Genel seçimlerden sonra iş başı yapan ekonomi yönetimi ve yeni Merkez Bankası ekibi de bu sorunu çözebilmek için oldukça güçlü bir sıkılaştırma programı uyguluyor. Bu programın en önemli sac ayaklarını yüksek politika faizi ve kredilerin kısılması oluşturuyor.

Bu iki teknik ana sac ayağının en büyük destekçisi ise algısal olarak enflasyon beklentilerinin çıpalanması. Ancak bu konuda ekonomi yönetiminin ve hatta özelde Merkez Bankası'nın oldukça zorlandığını görüyoruz.

Birkaç veri ile ne demek istediğimi açıklayayım.

Merkez Bankası'nın aylık olarak düzenlediği Piyasa Katılımcıları Anketi sonuçlarına göre profesyonellerin 12 ay sonrası enflasyon beklentisi her geçen ay düşüyor. Son veriye göre katılımcıların 12 ay sonrası için enflasyon beklentisi %31,79'dan %30,02'ye gerilemiş durumda. Bu yıl sonu için enflasyon beklentisi de %43,52'den %42,95'e düştü. Bu oran Merkez Bankası'nın cari yıl sonu enflasyon hedefinin üst bandını yakınsıyor. Önceden daha da yüksekti. Yani profesyoneller enflasyon konusunda iyimserler.

Bir başka grup olan hanehalkının enflasyon beklentileri de benzeri şekilde geriliyor. Hatta geçen ayki düşüş 4,6 puana kadar çıktı. Ancak her ne kadar hanehalkının enflasyon beklentileri gerilese de enflasyonun seviyesi konusunda profesyoneller kadar iyimser değiller. Hanehalkının 12 ay sonraki enflasyon beklentisi %71,5.

Yakından izlediğimiz bir diğer enflasyon beklentisi verisi de reel sektöre ait. Reel sektörün enflasyon beklentisi geçen yılın Ağustos ayından beri yerinde sayıyor ve %55-60 bandında kalıyor. Hatta profesyonellerin ve hanehalklarının beklentisinin belirgin şekilde gerilediği Haziran ayında reel sektörün 12 sonrası için enflayon beklentisi 0,2 puan yükselmiş. Özetle reel sektör enflasyonun düşeceği konusunda yeterince ikna olmuş durumda değil. 

Bunun bir sonucu olarak da reel sektörün fiyatlama davranışlarındaki bozukluk sürmeye devam ediyor. Yani maliyetlerde ciddi bir artış olmasa bile sadece beklentiler kanalının bozuk olması nedeni ile zam yapmaya devam ediyorlar.