Kamuran Vatansever

Kamuran Vatansever

Bursa'nın tarihi sembolü Ulu Cami

2024.09.16 12:24 - Son Güncellenme: 2024.09.16 12:52
A

Yıldırım Beyazıt tarafından 1399 yılında yaptırılan Bursa Ulucami, Erken Osmanlı mimarisinin en önemli örneklerinden biridir. Kent merkezinde Atatürk Caddesi üzerinde yer alan ve namaz kılma alanı olarak Türkiye'nin en büyük camisi olan yapı için Evliya Çelebi, Seyahatname adlı eserinde ''Bursa'nın Ayasofya'sı'' ifadesini kullanır.

Bazı din adamlarınca Bursa Ulucami İslam dininin Mekke, Medine, Kudüs ve Şam'dan sonra gelen beşinci en yüksek mertebesindeki ibadethanesi olarak kabul ediliyor.

Yapının üzerinde sanatkâr kitabesi bulunmadığından mimarı hakkında net bir bilgi bulunmamakla birlikte, Ali Neccar veya Hacı İvaz Paşa olduğu düşünülüyor.

Ulucami'de ilk namazı Somuncu Baba kıldırmış, caminin ilk imamı ise Mevlid-i Şerif'in yazarı ve ömrü boyunca burada imamlık yapmış olan Süleyman Çelebi'dir.

Yapı, enine dikdörtgen planlı ve yirmi kubbelidir. Bu özelliği ile yapı, Osmanlı camileri arasında çok kubbeli yapıların ilk örneğidir. Rivayete göre, 1396 Niğbolu Zaferi sonrasında Bursa'da yirmi cami yaptırmak isteyen Yıldırım Beyazıt, bu isteğini damadı Emir Sultan'a iletir. Ancak Emir Sultan yirmi cami yerine yirmi kubbeli bir cami yapılmasını tavsiye eder.

Yirmi kubbeli olan yapının ortasında yer alan kubbe camla kaplıdır ve tam altında bir şadırvan bulunur. Bir rivayete göre cami yapılırken evini satmak istemeyen bir kadının evi zorla alınır. Kadının gönül rızası olmadan alınan yerde namaz kılınamayacağı düşünüldüğünden evin bulunduğu bölüme on altı köşeli mermer bir şadırvan yapılır.

İki minareli yapının batıda yer alan minaresi Yıldırım Beyazıt, doğudaki ise Çelebi Sultan Mehmet döneminde yaptırılıyor.

Yapının en orijinal parçası ve ilk yapım tarihinden günümüze kadar gelen minber, Antepli Hacı Mehmet b. Abdülaziz el Dukki tarafından yapıldı.

Kündekari tekniğinde, çivi ve tutkal kullanılmadan geometrik şekilde oyulan parçaların birbirine geçirilmesi ile yapılan minber bütünüyle kâinatı temsil etmektedir. Minberin doğu cephesinde güneş sitemine yer verilmiş ve gezegenler güneşe uzaklıklarına göre, büyüklükleri doğru olarak kabartma formunda işlenmiştir. Evliya Çelebi Seyahatname'sinde minber için ''Çiçek resimleriyle yazılarını cihan ressamları toplansalar yapamazlar, örneği yoktur.'' ifadesini kullanır. Minberin diğer bir özelliği de 6666 adet abanoz ağacı parçasından oluşması; 6666 sayısı halk arasındaki yaygın inançla Kuran-ı Kerim'deki ayet sayısıdır.

Eskiden minberin güney cephesinde asılı olan ve Mekke'den getirilmiş olan Kabe'nin orijinal örtüsü bizzat Yavuz Sultan Selim tarafından camiye asılmıştı. Örtü bugün özel bir vitrinin içerisinde camide sergilenmektedir.

Bursa Ulucami, içerisinde bulunan 13 farklı yazı karakterinde ve 41 farklı hattat tarafından yazılmış olan 192 hat yazısı nedeniyle Hat Sanatları Müzesi olarak da anılıyor.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


A

Yazarın diğer yazıları

Yazarın Tüm Yazıları