Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı her yıl Türkiye'de üretilen motorlu araçların yerli katkı oranlarını açıklıyor. Bunun sebebi Türkiye'de bir sanayi ürünün yerli malı olarak kabul edilebilmesi için ürünün yerli katkı oranının en az yüzde 51 olması gerekiyor. Bunu sağlayan firmalara 'Yerli Malı Belgesi' verilerek, kamu ihalelerinde yüzde 15'e kadar fiyat avantajı sağlanıyor. İşte bu yüzden yerli katkı oranlarını yapılan araştırmalar sonucu bakanlık her yıl bu dönemde düzenli olarak bu oranları açıklıyor.

Bakanlığın 2022 yılı raporuna göre Türkiye'de üretilen motorlu araçların yani otomobil ve ticari araçların yerlilik oranları 2021'e göre yükseldi. Türk otomotiv sanayinin 2021 yılında ortalama yüzde 54,32 olan yerlilik oranı 2022 yılına gelindiğinde %55,96'ya yükseldi. Bundan da kuşkusuz Türkiye'de en düşük yerlilik oranıyla üretim yapan Honda'nın Gebze fabrikasını kapatması etkili oldu. 2021'de Honda'nın yerlilik oranı ortalaması sadece %25'ti.

2022'DE İPİ GÖĞÜSLEYENLER

2022 yılında otomobil üretiminde ortalamada yüzde 57 ile en yüksek yerlilik oranına sahip marka Hyundai Assan olurken, hafif ticari (%61,58) ve ağır ticari (%71,99) araçta ise Ford Otosan ipi göğüsledi. Genel ortalamada ise yüzde 68 ile Otokar zirvede yer aldı. Türkiye'de traktör hariç yerlilik oranları ise yüzde 7 ile yüzde 84,30 arasında değişiyor. Traktörde ise yüzde 94'e ulaşan yerlilik oranları mevcut.

EN İYİ VE EN KÖTÜLER

Türkiye'de yüzde 84,30 ile yerlilik oranı en yüksek ticari araç Ford Otosan'ın Eskişehir fabrikasında ürettiği Cargo kamyon oldu. Bu araçta yerli şanzımanla birlikte kısa sürede hedeflenen yerlilik oranı ise yüzde 90 civarında. Türkiye'de yerlilik oranı en yüksek otomobil yüzde 66 ile Hyundai Assan'ın İzmit'te ürettiği Bayon modelinin otomatik şanzımanlı Style versiyonu olurken, yerlilik oranı en düşük otomobil ise yüzde 41,40'lık oran ile yıl sonunda itibaren Bursa'da Oyak Renault yerine Karsan'ın üretmeye başlayacağı Renault Megane Sedan'ın 1.3 litre benzinli ve manuel şanzımanlı tüm versiyonları oldu.

RENAULT ZİRVEDEN DİBE

Yerlilik oranlarına baktığımızda otomobil üretiminde Honda'nın fabrikayı kapatmasıyla en düşük yerlilik oranına sahip marka yüzde 46,17 ile Oyak Renault oldu. Bursa'da üretilen Renault modellerinin yerlilik oranları yüzde 41,40 ile 51,60 oranında değişti. 2020'de otomobil üretiminde ortalamada yüzde 63 ile en yüksek yerlilik oranına sahip marka Oyak Renault olurken, 2021'de bu oran yüzde 55,4'e inmişti. Yine 2020'de yüzde 66,3 ile Türkiye'nin en yerli otomobili olan Clio HB modelinde bu oran 2021'de yüzde 60,20'ye, 2022'de ise yüzde 51,60'a geriledi.

TOFAŞ 2021'YE PARALEL

Tofaş'ın Bursa fabrikasındaki yerlilik oranı Egea modelinde yüzde 51,20 ile 58,40 arasında değişirken, hafif ticari araçta yüzde 51,3 ile 57,50 arasında. Tofaş ortalamada ise yüzde 53,50 ile 2021'deki seviyesinin biraz altında.

TOGG %51 İLE ÇIKACAK

Türkiye'nin yerli otomobili Togg ise 2023 yılının ilk çeyreğinin sonunda C segmentindeki ilk modeli olan SUV yüzde 51'lik yerlilik oranıyla pazara çıkacak. Yerlilik oranının 2026 yılında yüzde 68'e ulaşması hedefleniyor.