Ramazan Başan

Ramazan Başan

Bursa yeşili out, Bursa siyahı in

2024.09.06 08:53 - Son Güncellenme: 2024.09.06 09:08
A

Bir zamanlar Bursa'nın 'yeşili' meşhurdu.

Şimdilerde ise Bursa 'Bursa Siyahı' diye bilinen siyah inciri ile anılmaya başlandı.

Çünkü Bursa adına çok güzel bir haber geçen gün ajanslara düştü :

Bursa'nın siyah inciri, Gemlik zeytini ve Bursa şeftalisinden sonra AB tarafından coğrafi işaret tescili alan bir başka Bursa lezzeti oldu.

Romalıların prima ficus dedikleri zamanı yaşıyoruz, yazın bittiği, güzün başladığı zaman, incir zamanıdır. Bursa'da yer gök incir..Bursa dünya gastronomisine adını incir ile yazacak.

İngiltere Kraliçesi Elizabeth Alexandra Mary, Bursa'ya gelerek Bursa Siyahı diye bilinen incirini tattı ve çok beğendi. Arkasından Düşes Kate Middilton da hamilelik döneminde bulantılarına şifa olsun diye siyah inciri tüketti.

İngiliz Kraliyet ailesinin Bursa Siyahı incirine olan ilgisi ürünün tanıtımını uluslararası bir alana taşınmasına ve ihracatta rekor kırılmasına vesile oldu.

Uludağ İhracatçılar Birliği İngiliz Kraliyet ailesine bir mektup yazarak teşekkür etti ve Bursa Siyahı inciri gönderdi.

İncir Hayatın Başlangıcı

İncire Egeliler 'yemiş' der, Araplar sonbahar anlamında 'carif' derler.
Dünyada incir 'Brown Turkey' adıyla bilinir. Bursa inciri kahverengi, mor, siyah renklerinin olduğu incirdir.

Bursa siyahı doğru bir terminoloji değil. Bursa karasına döner iş, kara pazarlamada kötü anlamına gelir. Ticaret odaları ve aklı selimler bu işe el atmalılar. Yanlıştan dönülmelidir.

Evliya Çelebi incirden bahsederken 4 adedinin 1 okka geldiğini yazar.

İncir çekirdeğini doldurmaz diyerek örnek verdiğimiz incir çekirdeği incirin meyvesidir aslında. Bir incirde yaklaşık 1500 incir çekirdeği vardır.

M.Ö. 484 yılında Heredotos tarafından yazılan kaynak, Anadolu'da incir kültürünün insanlık kültürü kadar eski olduğunu bize bildirir.
İncir, Eski Yunan ve Mısır uygarlıklarında 'verimlilik sembolü' olarak kabul edilir.

Eski Yunanlılarda incir yapraklarının 'onur verici bir hediye' olarak kabul edilmesi, olimpiyatlarda kazanan sporculara yemeleri için incir meyvesi verilmesi ve başlarına incir yaprağından örülmüş taç giydirilmesi, incir ağacının doğurganlığı temsil etmesi incirin tarih boyunca değerli bir meyve olduğunun ispatıdır.

Herodot'a göre; kuru incir Lydia'da yaşamın 'on temel yiyeceklerinden' sayılmaktadır.

O kadar ki, 'Perslerin yiyecek incirleri olmadığı' söylenerek kralın Perslerle savaştan vazgeçmesine sebep olmuştur.

Yunan mitolojisinde incir meyvesine 'daha soylu ve daha medeni bir hayatın başlangıcı' gözüyle bakılmıştır.

İncir ağacı, büyük kültür ve dinlerin tümünde sembol olarak kullanılmıştır.

Siddharta Guatama'nın Budizm'in temellerini oluşturan ilhamı, incir ağacının altında otururken aldığı söylenmektedir.

Musevilerin 'Fısıh Bayramı' kutlamalarında geleneksel yiyecek olan incir, İncil'de de cennetin bahçelerinde yer alan bir ağaç olarak betimlenmekte, Noel kutlamalarında incirli pasta vazgeçilmez bir yiyecektir.

Kuran'da Hz. Muhammd'in 'eğer seçme hakkı olsa cennete götüreceği ağacın incir ağacı olacağı' söylediği rivayet edilmektedir.
Et-Tin: 1-4 Sure'sinde ; 'Andolsun incire, zeytine, Sina Dağı'na ve şu emin şehre ki, biz hakikaten insanı en güzel bir biçimde yarattık' denmektedir.

İncir'in anavatanı Türkiye olup, buradan Suriye, Filistin ve Ortadoğu üzerinden Çin ve Hindistan'a yayılmıştır.

İncirin özel döllenme ve kendine özgü kurutma şartlarına haiz bir meyve olması yetiştiği bölgeleri sınırlı kılmaktadır.

Amerikalılar 1900'lü yılların başında İzmir'e ziraat uzmanları göndererek, edindikleri tecrübelerle Kaliforniya'da incir yetiştirmeye başlamışlardır.

Uzun raf ömrü, iriliği ve tadı nedeniyle dünyanın en kaliteli incirlerinden biri kabul edilen 'Bursa siyahı' için üreticiler 16 Ağustos'ta hasada başlarken, ilk ihracat da yapıldı.

Geçtiğimiz yıl yaklaşık 40 bin ton üretimimiz varken, bu yıl üretim 50 bin tona çıkması bekleniyor.

Üzüldüğüm konu dünyanın en güzel incirini üretiyorsun sevincin bir ay sürüyor. Neden inciri çikolata ile kaplayıp satmıyoruz? Kilosu 50 TL'ye razı oluyoruz.

Çikolata ile kapla kilosunu 250 TL'ye sat. Bar yap, gofret yap, bisküvi arasına koy, pestil yap ambalajla 12 ay sat bu inciri. Alışveriş sitelerinde bana denk geliyor, inciri kurutarak cips gibi yapmışlar 80 gr paketlerde 220 TL 'ye satıyorlar. Katma değerli üretim ve satış şekli budur. Kentimizin de bu tür yaratıcı işlere ihtiyacı var. Bunun için ise üniversitelere, Ar-Ge merkezlerine, ticaret sanayi odalarına, kalkınma ajanslarına ihtiyaç var.

DÜNYADA İNCİR

İncir üretiminin yüzde 70'inin yapıldığı Akdeniz ülkelerinin önde gelen ürünlerinden biri. Sağlıklı ve uzun yaşamın simgesi olan bu ülkelerde Akdeniz diyetinin önemli bir parçasını oluşturmakta.

Son yıllarda dünya marketlerinde egzotik meyvelere olan ilgi giderek artıyor. Sofralık incir, yetiştiriciliğinin yapılamadığı Batı ve Kuzey Avrupa ülkelerinde egzotik meyve olarak büyük ilgi görmekte. Bu ilginin artmasında incirin kutsal meyve olarak görülmesi ve besin içeriğinin diğer birçok meyve türüne göre yüksek olması da etken.

Beslenme bakımından, incir ham ve indirgen lif, mineral ve polifenoller bakımından mükemmel bir besin kaynağıdır. Sodyum içeriği düşüktür ve yağ ile kolesterol içermemektedir. Ayrıca, incir önemli miktarda, vitamin, amino asit, şeker ve antioksidan bileşikleri içermektedir.

Dünya incir üretimi genel olarak değerlendirildiğinde, incirin ekonomik önemini koruyacağı tahmin edilmektedir. Türkiye dünya incir üretiminde ilk sırada yer alırken, bunu sırasıyla, Mısır ve Cezayir izlemektedir. Ayrıca, İran, Fas, Suriye, Tunus, İspanya ve ABD önemli incir üretici ülkelerdir.

Mevcut durumda, dünya marketlerinde kuru incire olan talep sabit bir seyir izlerken, sofralık incire artan bir ilgi bulunmaktadır. Bununla birlikte, sofralık incirlerin en büyük dezavantajı olarak görülen raf ömrünün kısa olması, son yıllarda koşullarının iyileştirilmesi konusunda yapılan çalışmalarla giderilmektedir.


A

Yazarın diğer yazıları

Yazarın Tüm Yazıları