Dünyaca ünlü TİME Dergisi Amerikalı pop şarkıcısı, şarkı sözü yazarı, oyuncu, yapımcı ve klip yönetmeni Taylor Alison Swift'i '2023'ün kişisi' olarak seçti.

Yıl içinde iz bırakmış onca insanı bir kenara bırakıp; bir şarkıcıyı 'ömür boyu' gururla taşıyacağı bir payeyle taltif etmek akla gelebilecek en son şıklardan birisi gibi duruyor çoğunluğun nazarında.

Dergiyi Swift'i bu ödüle layık gördüğü için yoğun şekilde eleştirilenlerin sayısı hiç de azımsanmayacak boyutta.

Öyle ya;

Siyasetçiyle, bilim insanıyla, ya da daha farklı kimliklerle yüzleşmeye alıştırıldıktan sonra 'Yılın En İyisi'ne müzikseverlerin taptığı bir ismi layık bulmak; kolay kabullenilebilecek bir şey olmasa gerek.

Peki hak etti mi Swift 'Yılın Kişisi' olmayı;

Hangi tarafından baktığınıza ya da kimleri daha çok tercih ettiğine bağlı;

Dergiden 'sanatçı portresi' görmek isteyenlerin son seçime pek itirazı yok zaten.

Tepki 'başkası mı yoktu da, böyle birisi seçildi' noktasında yoğunlaşıyor.

Neyse;

'Yenisine kadar mevcut seçilmiş en iyisidir' deyip mevzua girelim.

İtirazı olan varsa dergi yönetimine başvursun!

Değerlendirmeyi yapan seçici kurulun; Swift'in çok yönlü sanatçı kişiliğine duyulan saygı ile genel performansı baz aldığını düşünüyorum.

Girişte de altını çizdim; o sadece sahnede şarkılarını icra eden birisi olmanın ötesinde şarkı sözü yazarı, oyuncu, yapımcı ve aynı zamanda klip yönetmeni.

Sanatını icra ederken de, doğal becerilerini ön plana çıkartıyor.

Örneğin bireylerle bire bir etkileşimde çok farklı işlevlere sahip.

Açık hava konserlerinde binlerce hayranı ile kurduğu diyalogun avantajıyla; şarkılarını muhteşem korolar eşliğinde ve solo halinde söylemiş olmasının; çok önemli kriter olduğu yadsınamaz bir gerçek.

'Shake it off' şarkısı en büyük hitlerinden.

Onu söylemeye başladığında kalabalıklar öyle bir dalgalanıp, tepinmeye başlıyor ki; sonucunda bir doğa olayıyla yüzleşiyorsunuz!

Swift aylarında verdiği Seattle konserinde bu şarkıya başlayınca çok sayıda ayılan, bayılan olmuş!

Yerinde duramayıp zıplayanlar da 2,3 şiddetinde sismik aktivite (deprem) yaratmışlar.

Attığım filan yok; Amerikalı sismologların bilimsel açıklaması bu rakam.

Sanatçının her şarkısı ayrı bir güzel ama;

'Shake it off'u gerçekten olağanüstü bir yerlerde duruyor. ( Meraklısı için Cruel Summer, Lover,  Love Story,  Look What You Made Me Do, Blank Space, You Belong With Me, Style, Out of the woods'u da dinlemelerini öneririm)

Aklınızda bulunsun;

Bu şarkısını çalıp, söylemeye başlayınca fiziksel ilk tepki eklem yerlerinizden gelebilir!

Sonra bacaklarınızla yerde tempo tutarken, ellerle masaya vurmalı müzik aleti gibi solo çekebilirsiniz!

Çevrenize dikkat edin ki; rahatsızlık vermeyin!

Kendi payıma tartışmasız favorim; bazen günüme tempo kazandırmak için onunla başladığım çok olmuştur.

Peki;

Deprem etkisi yaratan bir şarkıcı olduğu için 'yılın kişisi' seçmiş olabilirler mi?

Bence makul bir neden.

Tabii bütün bunlar işin esprisi.

Başarılarının altını karıştırınca seçime dudak bükemiyorsunuz.

Eşelemeye başlayınca; rekor üstüne rekor kırmış birisi çıkıyor karşınıza.

Bir örnek daha;

Swift'in benzersiz performansıyla  gittiği ülkelerde binlerce hayranını ayağa kaldırdığı 'Eras / Dönüşüm' konser dizilerinde bugüne kadar 1 milyonun üzerinde bilet satılmış. (sadece geçen yaz)

Öyle ucuz da değil rakamlar.

Bu konserlerin kendisine maddi dönüşü müthiş bir servet olmuş haliyle.

Sanatçı yıl itibariyle dünyanın en çok kazananlar listesinde 1 numara.

İşte size 'yılın kişisi' olması için bir kriter daha.

 Dergiye kendisini seçtikten sonra verdiği demeçte, "kariyerimdeki dönüm noktası 33 yaşında gerçekleşti gibi hissediyorum" demiş.

Aslında hayatının baharında; 33 yaş bile sayılmaz.

Kazanç kazancı doğurmuş;

'Eras' turnesi filmi için sinemaseverler gişelere  249 milyon dolar bırakmışlar.

'Eras' tüm zamanların en büyük konser filmi an itibariyle.

Ya kırıp ta, bir daha kırılamayacak oldukları,

Swift; 1989, Midnights, Folklore, Lover ve Speak Now ile ABD Top 10 listesinde aynı anda beş albümü bulunan ilk sanatçısı konumunda.

ABD liste tarihinde bir kadının en çok bir numara olan albümü rekorunu (  toplamda 13)  Barbara Streisand'ı geçerek elinde bulunduruyor.

Sir Paul McCartney ve Lionel Richie'yi geride bırakarak 'yılın şarkısı' dalında yedi Grammy adaylığı elde eden ilk şarkı sözü yazarı bir başka ayrıcalığı.

Turnesinin de etkisiyle Spotify ve Apple Music tarihinin en çok izlenen kadın sanatçı olma rekoru da ona ait.

Genç, orta kuşak sanatçıyı dinlemeye doyamayınca; üniversiteler de bu performansı tez konusu yapmaya başladı.

Belçika'daki Ghent Üniversitesi Taylor Swift'ten ilham alan yeni bir edebiyat kursu için düğmeye basarken;

Arizona Eyalet Üniversitesi'nde bu sonbaharda isteyen hevesli öğrenciler için "Taylor Swift'in Psikolojisi - Sosyal Psikolojinin İleri Konuları" adlı yeni bir ders açıyormuş.

Adına şarkılar yazılan futbolcu, siyasetçi, bilim adamı, sanatçı mutlaka vardır; da

Üniversitelerde ders konusu olmaya hak kazanan şarkıcı biraz zor çıkar; ya da ben hiç duymadım.

Swift'le başlatılacak bu geleneği tekrarlayabilmek için çok müstesna, çok istisna, çok mükemmel birisi olmak gerekiyor;

2016'da ataları Kağızmanlı olan ünlü ABD'li pop, rock, blues ve country şarkıcısı Bob Dylan' a 'Nobel Edebiyat Ödülü' verilince bilim çevreleri çok şaşırmıştı. Dylan buna ilave olarak Plutzer, Grammy ve Oscar ödüllerinin hepsine sahip olan tek sanatçıdır.

Üç aşağı beş yukarı ayni şey değil mi?

Bir müzik ikonunun TİME Dergisi tarafından ödüllendirilmesini gereksiz yere tartışıyorlar.

Şarkıcıyı 'Nobel Ödüllü' de yapıyor bu dünyanın bilge çevreleri; yılın kişisi de..

Demek ki hak ediyorlar!

Boşuna Taylor Swift, Boy Dylan olunamaz mı?

TİME deyince kavram karmaşası olmasın diye bir konuda hatırlatma yapmak istiyorum.

Dergi seçtiği yılın kişilerinin yanı sıra; kapak olarak verdikleriyle de ünlü.

Ama ikisi birbirinden farklı şeyler;

Türkiye'den de TİME Dergisine kapak olmuş 11 kişi var.

Mustafa Kemal Atatürk ( 1923 ve 1927)

İsmet İnönü (1941)

Şükrü Saraçoğlu (1943. Eski başbakan)

Adnan Menderes (1958)

Kenan Evren (1980)

Mehmet Ali Ağca (1984)

Naim Süleymanoğlu (1988)

Mine Karakaş (2007 Türbanlı olduğu için üniversiteyi ABD'de okumak zorunda kalan bayan)

Prof. Dr Mehmet Öz (2011)

Recep Tayyip Erdoğan ( 2011)

Prof Özlem Türeci ve Uğur Şahin (2021)