Ayakkabıda sıkıntının boyutu büyüyor mu?

Ya da sektör bitiyor mu?

Gelin bugün ayakkabıcı esnafını konuşalım.

Bursa Gençosman Ayakkabıcılar Çarşısı...

Öncesinde ayakkabıcı ustalarının bulunduğu pasajdan içeri girdim.

Bir zamanlar bebe konfeksiyon sektörünün kalbinin attığı ve 90'lı yıllarda yerini ayakkabı imalatçı ustalarının aldığı Gençosman pasajı ve Gençosman ayakkabıcılar çarşısı...

Biliyorsunuz ki, bebe konfeksiyon sektörü Vişne Caddesi'nde bir ticaret merkezi oluşturdular.

Hatta pasajı gezerken, bebecilerin boş kalmış dükkânlarında tabelalarına da rastlayabiliyorsunuz.

Devam edeyim...

Pasajın içerisi içler acısı...

Artık vadesi dolmuş betonlar yenilenmek isterken, sektörün geleceği için esnaf yeni bir yer istiyor.

Bu arada birçok ayakkabı tasarımı ve imalatı atölyesi üretime yetişemez durumda.

Kapasiteler dolu, fakat genişleyecek yer arıyorlar ve yatırım yapmak istiyorlar.

Ara eleman ihtiyacı da had safhada!

Kısacası çıraksızlık mesleği zorluyor!

Bursa Ayakkabıcılar ve Benzerleri Esnaf ve Sanatkârlar Odası Başkanı Servet Kaynar ile görüştüm.

Sektörde istihdam kaybı olmadığını ancak çırak yetişmediğinden söz etti.

"Zanaatkârlar azalıyor!" diyor.

Yıllardır bu mesleği yapan, dede mesleğinin oğullara, oğullardan çocuklara geçen ayakkabıcılık sektörü zanaatlarına sahip çıkmak gerekiyor.

Başkan Servet Kaynar'da verimli ve her zaman ihtiyaç olan mesleğin, maalesef Bursa'da sahipsiz kalmış bir sektör olmaya doğru gittiğini vurguladı.

Neden?

"Belki Bursa'nın otomotiv, tekstil ağırlıklı olması bu tür el emeği yoğun sektörleri kenara itmiş, belki de imalatçı ayakkabıcılar olarak bizlerinde büyümek için girişimlerimiz olmamıştır. Sanırım daha fazla büyümeyi bilmeyen bir sektörüz" diyor.

Sektörde büyümek ve ticaret boyutunu genişletmek isteyen firmalar ise alanın dışına taşınmışlar.

Bursa Gençosman Ayakkabıcılar Çarşısı'ndaki üreticilerin ağırlıklı olarak kadın fantazi ayakkabı üzerine üretim yaptıklarından bahsetti.

Üretilen ürünler Türkiye'nin her yerine ve dünyanın farklı ülkelerine gidiyormuş.

Son 1 yıl içerisinde maliyetler yüzde 100'ün üzerinde ciddi oranda artmış.

Örneğin geçen sene 200 TL'ye mal edilen hammaddenin sadece maliyet ürünü olarak 350 - 400 TL ulaştığından bahsetti.

Finansman sıkıntına da değindi.

Bir zamanlar çek- senet işlemleriyle yapılan ticaretin, nakit ve haftalık ödemelere döndüğünü söyledi.

Gelelim esnaf kefalet kredisi faizlerine...

Esnafın kullandığı kefalet kredilerinde faiz oranları yüzde 100'e varan oranlarda artırılmıştı.

Faiz artışı kararı, esnaf tarafından büyük tepki çekmişti.

TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken ve BESOB Başkanı Fahrettin Bilgit'te, Esnaf ve Kefalet Kredi Kooperatifleri'nden kullanılan kredilerle ilgili faiz düzenlemelerinin gözden geçirilmesi gerektiği konusunda açıklamalarda bulunmuştu.

Esnafının desteklenmesi gerekirken, alınmış ve borcu devam eden hazine destekli esnaf kredilerinin faizlerinde artışa gidilmesinin esnafta endişe yarattığından söz etti.

"İthal ve çakma ürünler sizi etkiliyor mu?" diye sordum.

Etkilemediğinden ve genel olarak spor ayakkabı ve benzeri ürünleri / üretici firmaları etkilediğinden bahsetti.

"İstanbul firmalarının ithal ve çakma ürünlerden etkilenme olasılığı daha yüksek. Bursa firmalarını genellikle zenne kadın ayakkabısı tarzında ürünlerde görüyoruz. Ve durum satıcılarla alakalı, üreticilerle değil. Onun için bizleri çok etkilemez. Bizim ağırlığımız daha çok fantazi bayan ayakkabısı üzerine. Hatta bu durum bizim alanımızı biraz daha açar. Belki zincir mağazalara mal vermiyoruz, ama butik çalışan tedarikçilerimiz en doğru ürünü alma şansları çok yüksek."

Yazımın başında değinmiştim.

Gençosman pasajı ve Gençosman Ayakkabıcılar Çarşısı'nın artık yenilenme zamanı geldiğinden.

Pasajın içerisinde irili ufaklı 30 - 40 sayacı ve dikici, çarşıda ise 170 tane dükkân varmış. Bursa Ayakkabıcılar ve Benzerleri Esnaf ve Sanatkârlar Odası'na kayıtlı 500'e yakın üye bulunuyor. Tahmini olarak 400'e yakın üye de Bursa Ticaret ve Sanayi Odası'na kayıtlı.

"Bursa'da bine yakın ayakkabıcı var" diyor Başkan Servet Kaynar.

"Bursa Ayakkabıcılar ve Benzerleri Esnaf ve Sanatkârlar Odası olarak taleplerinin neler?" diye sordum.

Bursa'da çalışkan ve üretken ayakkabıcı esnafı, imalat iş yerleri için alan istiyor.

"Şuan ki bulunduğumuz iş gücü açısından 60- 70 dönümlük bir alan bizlere yeter. Geri dönüşümden baca kirliliğine ve çöp atığı yok. Bizim sektörümüzden çıkan sadece katı atık. Belediyelerimizden yerinde dönüşümü bile talep ettik. Çünkü mülk sahibi olan firmalarımız yoğunlukta. Buradaki esnafımızın üretim yapması ve şartlarının uygun olması önemli. Bu konuda destek istiyoruz. Ayakkabıcılar Çarşısı'nın bulunduğu alan Vişne Caddesi gibi neden olmasın. Bizler Ayakkabıcılar Çarşısı'nın daha cazip hale gelmesi için acil yer tahsisi yapılmasını istiyoruz. Bu çarşıda üretilen ürünlerin pazarı var. Piyasada ciddi söz sahibi..."

"Bizler Bursa Büyükşehir Belediyesi'nden esnafımızı en iyi şartlara kavuşturmalarını istiyoruz. Ayakkabıcı esnafı olarak bizlerde, elimizden gelenin en iyisini yapmaya hazırız. Uygun görünen alan varsa eğer ona da talibiz. Mekânsal planlamaya dayalı ve ulaşımın olduğu yeni alanlar açılırsa eğer, böylece mevcut potansiyel daha iyi kullanılabilecek, üretim ve istihdam sağlanmaya devam edecektir. Gençosman Ayakkabıcılar Çarşısı imalatçısından aklınıza gelebilecek büyük ayakkabı firmalarına binlerce ürün üreten firmalarımız var."

"Vişne caddesi gibi düşünün. Modayı takip eden bir sektörün alanı güzelleştiğinde ve ışıl ışıl parlayan showroomlar oluşturulduğunda ayakkabıcılar çarşısı daha cazip hale gelmez mi? Zanaatkârlarımızın dağılmasını ve kaybolmasını istemiyoruz. Acil olarak yer sorunumuzun çözülmesini istiyoruz."

Özetle...

Bursa'da üretici ayakkabıcılar yer arayışında.

Ayrıca Bursa'da esnafın umutla çözülmesini beklediği Çataltepe sorunu var.

Bu konuda mağdur olan esnaf, Çataltepe ile ilgili yerlerinin bitirilmesini ve yetkililerden Çataltepe ile ilgili sorunun bir an önce çözüme ulaşmasını bekliyor.

Yerel yönetimlerden defalarca çözüm üretilmesi istenen soruna artık cevap istiyorlar.

Bildiğiniz üzere Gençosman Ayakkabıcılar Çarşısı, Bursa'nın en eski ve bilinen çarşılarından bir tanesi.

Ama artık can çekişiyor.

Kentsel dönüşüm ve depremi konuşuyoruz.

İmalatçının sıkıntısı alan...

"Görsele hitap ettiğimiz için maalesef bu şartlarda işimizi büyütme şansımız yok. Mekânların görselliğinden kaynaklı rahatsızlık duyuyoruz ve taşınmak istiyoruz" diyor Bursa Ayakkabıcılar ve Benzerleri Esnaf ve Sanatkârlar Odası Başkanı Servet Kaynar...

Moda ile etkileşim halinde olan ayakkabı sektörü gibi tasarım, yaratıcılık ve el emeğinin ağırlıklı olarak yapıldığı sektörler için bir an önce harekete geçilmeli ve acil eylem planı belirlenmeli.

Ayakkabıcılar Çarşısı'nın bulunduğu alan Vişne Caddesi gibi neden olmasın!

Yoksa bir zanaat zamanla yok olup gidecek!