Merkez hamlesini yaptı!

Sonrasında ise...

Yeni haftanın ilk günü için Merkez Bankası'nın Başkan değişikliğinden piyasaların nasıl etkileneceği merak edilmeye başlandı.

Velhasıl...

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'ndaki (TCMB) değişiklik aslında sürpriz olarak algılanmadı.

Çünkü son günlerde tartışmaların odağı haline gelen Merkez Bankası eski Başkanı Dr. Hafize Gaye Erkan ile ilgili iddialar ortaya çıkınca güçlü bir biçimde sahip çıkılamamıştı ve hatta seçim öncesi görevden alınabileceği yönünde söylentiler vardı.

Fakat 'bilinmeyen şey zamanlaması' olarak dedikodular dolaşıyordu.

Dr. Hafize Gaye Erkan ve Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in göreve geldikten sonra aralarında bir soğukluk olduğu yönünde iddialar da yer alıyordu.

Erkan'ın görevden alınmasının ekonomide veya piyasalarda herhangi bir etki yaratmayacağı ve önemli olanın yerine atanacak isim olduğu yönündeki dedikodular kulaktan kulağa yayılmıştı.

Başkan yardımcılarından Cevdet Akçay, Hatice Karahan, Fatih Karahan yerine düşünülen isimler olarak da konuşuluyordu.

Mehmet Şimşek'in önerdiği Dr. Fatih Karahan, TCMB'nin yeni başkanı oldu.

8 Haziran'da Türkiye'nin ilk kadın Merkez Bankası Başkanı olarak göreve başlayan Dr. Hafize Gaye Erkan'ın Merkez Bankası Başkanlığı 9 ay sürdü. 

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 1930 yılında kuruldu. 1931 yılından 2019 yılına kadar Merkez Bankası başkanlarının görev süreleri ortalama yaklaşık 4 yıl - 5 yıl oldu.

2019 yılından bugüne kadar 4 Merkez Bankası başkanı ile görev süresi ortalama 1 yılın altına indi.

Murat Uysal (2019-2020), Naci Ağbal (2020-2021), Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu (2021-2023), Dr. Hafize Gaye Erkan (2023-2024)

İlk kadın başkan Hafize Gaye Erkan, en kısa görev yapan 4'üncü isim oldu. Faiz artışı ile başlayan görev süreci faiz artışının sona gelmesiyle bitmiş oldu.

Hafize Gaye Erkan'ın 9 aylık görev süresine parasal sıkılaşma kararları damga vurdu. Politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı toplam 3650 baz puanlık artışla yüzde 8.5'ten yüzde 45'e çıktı.

Hafize Gaye Erkan göreve geldiğine TCMB'nin toplam rezervleri 99 milyar 783 milyon dolar seviyesindeydi. Geçen hafta itibarıyla ise toplam rezervler 137 milyar 161 milyon dolar olarak açıklandı. Yani 9 aylık Hafize Gaye Erkan döneminde toplam rezervler 37 milyar 378 milyon dolar yükseldi.

Geldiğimiz durum üzücü. 

9 ayda Merkez Bankası Başkanı değiştirir olduk.

Piyasa ters köşe yapmayı sever.

Mehmet Şimşek ismi ve para politikaları dışındaki gelişmelerin piyasaları etkilemesi beklenmediği gibi konu çabuk atlatıldı.

Değişim sonrası ekonomi yönetiminden peş peşe gelen açıklamalar değişimin etkisini azaltmış oldu.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, TCMB Başkanı Fatih Karahan ve ekibine güven ve desteklerinin tam olduğunu bildirdi.

TCMB Başkanı Fatih Karahan, enflasyonun, hedefleriyle uyumlu seviyelere gerileyene kadar gereken parasal sıkılığı korumakta kararlı olduklarını vurgulayarak, "Enflasyon görünümünde herhangi bir bozulmaya kesinlikle izin vermeyeceğiz" ifadelerini kullandı.

Dolar kuru Hafize Gaye Erkan'ın paylaşımı öncesinde 30.44 TL seviyesinden işlem görüyordu.

İstanbul serbest piyasada dolar 30,5200 liradan haftaya başladı. BİST 100 endeksi 8781 puan seviyesinde.

Piyasada panik havasının olmadığını gösteriyor.

ENFLASYON...

Bilindiği gibi enflasyon, gelişimiyle bütün ekonomik olaylar üzerinde etkili oluyor.

2024 yılının ilk enflasyonu açıklandı.

Önce bir durum tespiti yapalım.

TÜİK verilere göre; Ocak ayında tüketici fiyat endeksi yüzde 6,70, yıllık enflasyon ise yüzde 64,86 olarak belirlendi.

İTO verilerine göre; aylık yüzde 6,72, yıllık yüzde 76,17.

ENAG verilerine göre; aylık yüzde 9,38, yıllık yüzde 129,11

Sizce hangisi hissedildi?

Ocak ayında tüm ürünlere zam geldi.

Ekmek olmuş 10 TL.

Simit olmuş 12 TL

Kıymanın fiyatı olmuş 400 TL.

Gıda fiyatları yüzde 70 arttı.

Mutfak tüpü olmuş 623 TL.

Zamlar zamlar...

Özetle...

Sorunun varlığı kabul ediliyor ise, o zaman sorunun çözümü uygun hâle gelir.

Aksi zor.