Sadece Bursa değil tabii ki...

Ekim ayına hızlı başladık.

Yeni bir aya umutlarla girmek artık zorlaştı!

Ne dersiniz?

Döviz kuru ve petrol fiyatlarındaki hareketlilik nedeniyle akaryakıt fiyatları sürekli değişime uğramaya devam ediyor.

Üst üste gelen zamlara bir yenisi daha ekleniyor.

Elektrik, doğalgaz, oto gaz, benzin ve motorin...

Akaryakıt zamları sürerken; sanayi, ticarethane ve tarımsal faaliyetlerde kullanılan elektrik ve doğalgaza da zam geldi.

Sanayiye yüzde 20 zam...

Bu zamlar ki, hiç kimsenin 'beni bağlamaz' diyecek durumda olmadığı zamlar...

Haliyle sanayi ve tarımda üretim yapanlar elektrik ve doğalgaz zammını fiyatlara yansıtacak.

Vatandaşın da 'konutlarda elektrik faturalarına zam yok' lüksü kalmamış oluyor, çünkü tüm ihtiyaçları için yaptığı ödemeler artacak.

Birçok tüketime zam gelecek, sonunda enflasyon oranı yükselecek.

Ne var ki, doğalgaz ve elektrik zammı üretici ve tüketici fiyatlarını artıracak ve her maliyet artışı direnç noktamızı etkilemeye devam edecek.

Elektrik ve doğalgaz kullanmayan sanayici veya ticarethane var mı?

Olmadığına göre...

Bütün mal ve hizmetlerin temel girdisine zam yapıyorsunuz, dolayısıyla akaryakıt, elektrik ve doğalgaz zamların doğrudan ve bir de dolaylı etkisi görülecektir.

Diyelim ki; Bursa'dan bir üretimi isterseniz bedava lojistiğini sağlayın, o ürün İstanbul'a ya da başka bir noktaya ulaşıncaya kadar yakılacak mazotu düşünün.

Daha büyük maliyet yükü olabilir mi?

BURSA VE SANAYİ...

Bursa'daki organize sanayi bölgeleri, Türkiye'nin en büyük organize sanayi bölgelerinin başında geliyor.

Dolayısıyla çok ciddi bir enerji ve doğalgaz ihtiyacı ve tüketimi var.

Sanayici bir yandan ihracat odaklı çalışmaya ve rekabet yapmaya çalışırken, öte taraftan beklenmeyen orandaki zamlar sanayiciyi ciddi sıkıntıya sokuyor.

Biliyorsunuz ki, sanayici kontratlarla çalışıyor ve belli oranlarda bağlantılar yapıyor.

Konuştuğum sanayiciler, "Yüzde 20 zam oranı maliyetlerimize girmeye başladı bile... Ama biz o ürünleri üretip kontratlarımızı yerine getirelim dediğimiz zaman, bize zaman lazım. Bu süreç bizi sürekli sıkıntıya sokuyor. Zam kaçınılmaz, ama yüzde 20 zam beklentimiz yoktu. Maliyetlerimizi arttıracak" diye isyan ediyorlar.

Bursa Organize Sanayi Bölgesi (Bursa OSB) , Demirtaş Organize Sanayi Bölgesi (DOSAB), Nilüfer Organize Sanayi Bölgesi (NOSAB), Uludağ OSB, Hasanağa Organize Sanayi Bölgesi (HOSAB)...

OSB'lerde faaliyet gösteren sanayi kuruluşlarının üretim performanslarını değerlendirmede, enerji tüketimi en önemli göstergedir.

Yine konuştuğum birçok sanayici, sanayi bölgelerindeki elektrik tüketiminde azalma olduğunu gözlemlediklerinden söz ediyorlar.

Enflasyon sebebiyle artan maliyetler, finansmana erişim güçlüğü, tedarik sorunu gibi başlıca konuların ana sanayi ve yan sanayini üretim kapasitesi üzerinden negatif etkilediğinden bahsediyorlar.  

Ancak sanayicilerin işletme varlıklarını uzun vadeli sürdürebilmesi için özellikle finansmana erişim ve işletme maliyetleri açısından desteklenmesini istiyorlar.

NOSAB Yönetim Kurulu Başkanı Erol Gülmez'e de sanayiye gelen zamları nasıl değerlendirdiğini sordum.

Zam kararının sanayici zor durumdayken, krediye ulaşamıyorken, kredi maliyetlerinin çok yüksek ve imalatta daralma varken, üretim maliyetlerinin yüksek, finansmana erişimin güç olduğu bu zorlu ekonomik şartlar altında üretmeye, istihdam yaratmaya ve ihracat yapmaya çalışan işletmelerin ayakta kalma mücadelesini daha da zorlaştıracağını ifade etti.

Zam kararının genele yayılması yerine sürekli sanayiciye yüklendiğine vurgu yaptı.

Son olarak...

Sıcağı sıcağına imalat verilerine de bir göz atalım...

İstanbul Sanayi Odası (İSO) imalat satın alma yöneticileri endeksi (PMI) Eylül'de 49,6 değerini aldı.

Endeks Ağustos'ta 49 ve Temmuz ayında da endeks 50 değerinin altında kalmıştı.

Küçük bir hatırlatma notu daha düşelim...

Endekste 50'nin üstündeki değerler büyümeye işaret ederken, bu eşik değerin altı daralma sinyali olarak değerlendiriliyor.

Endeks verileri imalat sektörünün performansının zayıflamaya devam ettiğini gösteriyor.

Yani zayıf piyasa koşulları, fiyat baskılarının müşteri talebini sınırlandırması ve yeni ihracat siparişlerindeki azalma...

TÜİK'e göre de, sanayi üretim endeksi temmuzda aylık bazda yüzde 0,4 azalmıştı.

Sanayi de durum böyle...