Bursa Matbaacılar ve Kırtasiyeciler Esnaf Odası Başkanı Mehmet Akif Erol ile sohbet ederken esnafın sorunlarını ve taleplerini konuştuk.

Başkan Erol'a "Esnaf kredi çekebiliyor mu?" diye sordum.

Biliyorsunuz ki; Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) 2025 yılı üçüncü toplantısından faiz artışı çıktı.

"Geçtiğimiz aylarda VakıfBank, esnafa özel tam esnaf destek paketi ile yüzde 2,79 faiz oranıyla azami 60 ay vadede 500.000 TL'ye kadar uygun şartlarda finansman desteği fırsatı sunmuştu. Ramazan Bayramı öncesi VakıfBank'ın esnaf destekli kredisinden 50 civarında Oda'mıza kayıtlı üyemiz kullandı. Halk Bankası kredilerine göre daha uygundu. Tabi Merkez Bankası'nın faiz oranlarını artırmasının ardından şimdilerde yüzde 3,99 faiz oranından bahsediliyor. Şartlar aynı olsa da faiz oranı yükselmiş oldu."

Şuanda Osmangazi, Yıldırım ve Nilüfer bölgeleri olmak üzere Bursa Matbaacılar ve Kırtasiyeciler Esnaf Odası'na kayıtlı 950 üyesi (matbaa, kırtasiye, ambalaj, medya, ajans, tasarım ofisleri...) varmış.

Birçok platformlarda mekânsal planlama sürecinin büyük önem taşıdığı vurgulanmaya devam ediliyor.

Hatta kentin mekânsal planlama sürecinin bir anayasa gibi ele alınması gerektiği, sadece yol ve arsa olarak değil, üretim, ticaret, yaşam alanları bir bütün olarak planlanması gerektiğinin altı çiziliyor.

"Oda'ya kayıtlı üyelerin yer talepleri var mı?" diye sordum ve Çataltepe Sanayi Sitesi'ni de hatırladık.

"Oda'ya kayıtlı 70 esnaf üyenin Çataltepe Sanayi Sitesi'nde yeri var."

Öte yandan da şu paylaşımı yaptı:

"Bursa Büyükşehir Belediye Başkanımız Mustafa Bozbey olmak üzere ilçe belediye başkanlarımıza da yer tahsisi ihtiyacımızı ilettik. İstanbul'da 5- 6 katlı ve içerisinde de 'tır' dolaşabilen Matbaacılar Sitesi örneği var. Aslında bizlere çok büyük alan gerekmiyor. 5 bin metrekarelik alana da tır yerleştirebiliyoruz. Yer tahsisi yapılabilirse eğer, tüm matbaacılarımızı oraya toplayabileceğimizi söyledik. Fakat şuana kadar çözüm alamadık.Bursa'nın Matbaacılar Sitesi'ne ihtiyacı var!"

Ardından bir başka paylaşım şu oldu:

"Bursa'nın bir başka eksiği de 'Kitapçılar Çarşısı'. Bursa'da açık alanda kitapçılar çarşısı yok maalesef... Bu önerimizi de dosya halinde Bursa Büyükşehir Belediye Başkanımız Mustafa Bozbey'e ilettik. İzmir ve Ankara'da örneği var."

Ekonomik kriz sektörünüzü nasıl etkiledi? Matbaa ve kırtasiye sektörünün kâr oranı yüzde kaç?

"Vatandaşın öncelikleri sıralamasında gıda, giyim ve sağlık ilk sıralarda yer alırken, kırtasiye biraz daha arka planda 7'inci sırada geliyor. Gelirler azalıp, giderler arttığı için kırtasiye sektöründe de yüzde 50 civarında bir düşme var. Tabi matbaa sektörü biraz daha emeğe dayalı ve işler daha yoğun olduğu için kâr oranı da yüzde 100 olabiliyor ama kırtasiye sektöründe kâr oranı yüzde 50 civarında."

"Bizde en büyük maliyet dükkân kiraları... 4 katına kadar çıkan dükkân kiraları var. Esnaf, yüksek vergilerden dert yanıyor ve zor dönemlerini yaşıyor diyebiliriz."

Peki, esnafın talepleri neler?

"Biraz öncede bahsettiğim gibi en büyük sorun kira maliyetleri, stopaj... Stopajın azalmasını istiyoruz. Yaklaşık 10 yıldır rafta olan 'Perakende Yasası'nın çıkmasını bekliyoruz. Biliyorsunuz ki, anlaşmalı matbaalar var. E- fatura ile beraber çok büyük sorunlar yaşandı. Bilgisayarcılar veya benzeri yerlerden alınarak, kontür satış yetkisinin anlaşmalı matbaalara verilmesini istiyoruz."

Matbaa ve kırtasiyecilikte çıraklık uygulaması var mı?

"Kırtasiye sektöründe yok, fakat matbaa sektöründe ciddi çalışmalarımız var. Hem okullardan hem de çıraklık eğitim merkezlerinden yetiştirmek üzere öğrenci alıyoruz."

Okul döneminde sürekli gündeme geliyor. Kanserojen madde içeren kırtasiye malzemeleri konusu... Sektör olarak neler yapılıyor?

"Bursa Ticaret İl Müdürlüğü ile çalışma yaptık. Mutlaka etiket ve etiketin menşei önemli... Oda'mıza kayıtlı üye firmalarda satışa sunulan kırtasiye malzemelerinde kanserojen madde içeren ürün yok. Baktığınızda ucuz maliyet neredeyse sıkıntı oralarda. Dolayısıyla uygun olmayan şartlarda ürettiğiniz ve çok ucuz ürünler sıkıntılı ürünler. Bu işin bir maliyeti var."

Bursa Büyükşehir Belediyesi önceki dönemlerde kırtasiye yardımları projesi başlatmıştı. Bildiğim kadarıyla da devam ediyor. Esnafın değerlendirmesi ne durumda?

"Projenin devam etmesi sevindirici, fakat destek fişlerinin dağıtımına geç kalınmasından dolayı biraz sorunlar yaşandı. Üyelerimizden aldığımız geri dönüşler de geçen sene yapılan ciroların yarıya düşmesinden dolayı sıkıntılarını dile getirdiler. Sistem çalıştı, fakat esnaf sistemin tam uygulanmadığını düşünüyor."

VELHASIL...

Bursa Matbaacılar ve Kırtasiyeciler Esnaf Odası'nın Ankara'dan beklentisi...

Öncelik perakende yasası ve kontür satış yetkisinin anlaşmalı matbaalara geri verilmesi...

Yerel anlamda en büyük sıkıntı ise...

Matbaa anlamında sanayi sitesinin olmaması büyük dezavantaj olarak görülüyor.

Son olarak...

Bursa Matbaacılar ve Kırtasiyeciler Esnaf Odası Başkanı Mehmet Akif Erol, "Üç harfli zincir marketlerle esnafımızın rekabet etme şansı yok. Üç harfli zincir marketlerin mahalle aralarında sayılarının artması ve kırtasiye malzemeleri dâhil olmak üzere her ürünü satmaları bizim esnafımız için çok büyük dezavantaj" diyor.