Nereye yatırım yapılır?

Sorusunun net cevabı, "Elbette OSB'ler" oldu.

"Yerli ya da yabancı tüm yatırımcılar için durum böyle..." dedi sanayiciler.

"Planlı sanayi alanı, bürokrasiden uzak, teşvik avantajı ve sanayici için pek çok daha avantajı alt alta sıralayabiliriz" diye eklediler.

Biliyorsunuz, OSB'ler Ar-Ge'yi, tasarımı, kaynak verimliliğini eskisinden daha da fazla öncelemek zorundalar.

Malum, teknolojik gelişmelerin sanayi üretiminde yarattığı değişime uyum sağlamaları hayati önem taşıyor.

Çünkü üretim, Ar-Ge ve tasarım merkezleriyle güçlenecek.

Peki, şirketler OSB'lerden ne bekliyor?

Ya da OSB'ler firma ihtiyaçlarını ne kadar karşılıyor?

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı verilerine göre, geçen yıl Türkiye'de 53 yeni Ar-Ge merkezi faaliyete geçerken toplam sayı 1260'a ve buralarda istihdam edilen personel sayısı da 77 bine ulaştı. Geçen yıl 8 yeni tasarım merkezi belgesi verildi, böylece faaliyette olan tasarım merkezi sayısı 320'ye ulaştı.

Rekabet gücü büyüyor, ne dersiniz?

Gelelim Bursa'ya...

Sanayi ve Teknoloji Bursa İl Müdürlüğü verilerine göre Bursa, 7 buçuk milyar dolar dış ticaret fazlası ile Türkiye'nin birinci sırasında.

Bursa'nın yüzde 44,6'sı orman, yüzde 0,8'i sanayi, yüzde 6,7'si yerleşim, yüzde 30,9'u tarım alanı, yüzde 2,3'ü mera, yüzde 5,4'ü akarsu, yüzde 2,3'ü turizm alanı, yüzde 7'si diğer alanlar oluşturmakta.

Ekonomik işlem hacmi olarak da sanayi yeri oranına göre yüzde 45,5 kazandırmış.

Perakende yüzde 9,3, inşaat yüzde 6,7, lojistik yüzde 6, tarım yüzde 5,9, gayrimenkul yüzde 5,6, eğitim yüzde 3,2, finans yüzde 2,5, turizm yüzde 2,1, sağlık yüzde 1,9 ve diğerleri yüzde 11,3 olarak katkı sağlamış.

Yüzde 30,9 oranındaki Bursa, tarım alanlarının kent ekonomisine katkısı yüzde 5,9 iken, binde 8 oranındaki sanayi alanının kent ekonomisine katkısı yüzde 45,5 olarak gerçekleşmekte.

OSBÜK verilerine göre, Türkiye'de 353 OSB bulunmakta. Bursa, 17 adet Karma ve İhtisas OSB ile ilk sırada yer alıyor.

Sanayi parsellerin doluluk oranına baktığımda, 17 OSB'nin toplam doluluk oranı yüzde 79.40'tır.

Bursa OSB yüzde 94,12,  Demirtaş OSB yüzde 92,69, Hasanağa OSB yüzde 89,81, İnegöl OSB yüzde 100, Uludağ OSB yüzde 80,08, Kestel OSB yüzde 88,17, Mustafakemalpaşa OSB yüzde 88,71, Nilüfer OSB yüzde 97,20, Yenişehir OSB yüzde 4,55, TEKNOSAB yüzde 15,44, Yenice OSB yüzde 49,37, Kayapa OSB yüzde 76,50, Barakfakih OSB yüzde 80,90, Deri İhtisas ve Karma OSB yüzde 80,00, İnegöl Mobilya Ağaç İşleri İhtisas yüzde 87,77, Mustafakemalpaşa Mermerciler İhtisas yüzde 55,00 ve TOSAB Tekstil Boyahaneleri İhtisas yüzde 0,00 toplam doluluk oranına sahip.

17 OSB'nin arıtma tesisi durumuna baktığımda ise; kendi arıtma tesisine sahip olanlar (Bursa OSB, Demirtaş OSB, Nilüfer OSB, Bursa Deri İht. OSB, İnegöl OSB, Hasanağa OSB, M. Kemalpaşa OSB, Yenişehir OSB (Şişecam'a ait)), Yeşil Çevre Arıtma Tesis İşl. Koop. kullanan (Uludağ OSB, Kestel OSB, Barakfakih OSB), kendi arıtma tesisi çalışmaları devam eden (TEKNOSAB, TOSAB, Mermerciler), İnegöl OSB arıtma tesisini kullanan OSB'ler (İnegöl Mob. İhtis. OSB, Yenice OSB) ve Hasanağa OSB arıtma tesisini kullanan OSB (Kayapa OSB).

17 OSB'de toplam 2.244 firma faaliyet göstermekte ve 209.041 çalışan bulunmakta. Sektörel dağılıma göre ilk sırada 901 firma ile tekstil (61.813 çalışan), ikinci sırada 309 firma ile otomotiv ve yan sanayi (66.124 çalışan) ve üçüncü sırada 177 firma ile mobilya sektörü (13.904 çalışan) yer almakta.

Bursa'da 13 adet Küçük Sanayi Sitesi bulunmakta. Toplam 5.102 dönüm arazi büyüklüğüne sahip, toplam 6.483 işyeri bulunmakta ve bu işyerlerinden 6.363'ü faal durumda. Toplam doluluk oranı yüzde 98 ve toplam istihdam 27.085.

Bursa, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından onaylı 129 Ar-Ge ve 29 Tasarım Merkezi ile bu alanlarda Türkiye'de öne çıkan illerden oldu.54 merkeziyle Bursa'da en fazla Ar-Ge merkezine sahip sektör otomotiv. Bunu 25 Ar-Ge merkezi ile makine ve 17 Ar-Ge merkezi ile tekstil izliyor.

Bursa'nın OSB'ler karnesinden çıkardığım tablo bu şekilde.

Sonuç olarak Bursa, 2016 yılından itibaren her yıl bir önceki yıla oranla yüzde 50'yi bulan artış oranı ile yatırım teşviklerinden yararlanmakta.

Hem belge sayısı hem de yatırım miktarı açısından durum böyledir.

2021 yılı itibarıyla Bursa ülke geneli verilen teşvik belgelerinin yüzde 7'sine yakınını almış. En fazla yatırım teşvik belgesi alan sektör ise imalat sektörü.

Her yıl artarak devam eden yatırım teşvik belgelerinden yararlanma oranının önümüzdeki yıllarda da devam edecek gibi.

Son olarak sözü sanayicilere bırakalım ve diyalogdan paylaşımla bitirelim.

Aslında OSB'ler de yatırımcı peşinde...

Sanayiciler, mevcut teşvik sisteminin yeniden gözden geçirilmesini, yani sektörel teşviklere odaklanılması gerektiğini ifade ediyorlar.

Aynı zamanda konuştuğum birçok sanayiciden OSB'lerin sunduğu hizmetlerden memnun oldukları, alt yapı ve yatırım ortamı gibi unsurlardan dolayı OSB'ler gözde olduğu anlaşılıyor.

Ekonominin verimliliğe dayalı bir ekonomi haline gelmesinde OSB'lerin önemli rolü bulunuyor.

Öte taraftan da Türkiye'nin yenilikçiliğe dayalı ekonomiye geçerken OSB'lerin kendini güncellemesinin önemine işaret ediyorlar.