Rip akıntısı nedir? Bursa'da rip akıntısı tehlikesi var mı?

SEMA ÜSTÜNTAŞ / BURSADA BUGÜN 

Rip akıntısı, sığ kıyılarda görülen ve kıyıdan açığa doğru bir akarsu gibi hareket eden kısa süreli ve hızlı bir akıntı çeşididir. Peki, sahillerde oluşan bu tehlikeden nasıl kurtuluruz?

Bursada Bugün'e konuşan Bursa Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Adem Akpınar, vatandaşlara rip akıntısıyla ilgili bazı uyarılarda bulundu.

"BÜYÜK GÖLLER OLMAK ÜZERE KIRILAN DALGALARIN OLDUĞU HER PLAJDA GÖRÜLEBİLİR"

Rip akıntılarıyla ilgili Bursada Bugün'e konuğan Bursa Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Adem Akpınar, "Rip akıntıları, kıyıdan uzaklaşan güçlü, kanalize su akıntılarıdır. Genellikle kıyı şeridinden başlayarak sörf bölgesinden geçip kırılan dalgaların ötesine kadar uzanırlar. Rip akıntıları, Büyük Göller dahil olmak üzere kırılan dalgaların olduğu her plajda meydana gelebilir. Rip akıntıları en çok kumulların alçak noktalarında veya kırılma yerlerinde ve dalgakıranlar, iskeleler ve rıhtımlar gibi yapılar yakınında oluşur. Rip akıntıları çok dar olabilir veya yüzlerce metre genişliğinde olabilir. Rip akıntılarının denize doğru çekişi de değişir: bazen rip akıntısı kırılan dalgaların hemen ötesinde sona erer, ancak diğer zamanlarda ripakıntıları yüzlerce metre açıkta devam eder. Rip akıntısı, insanları kıyı şeridinden uzaklaştıran bir koşu bandı gibi yatay bir harekettir" dedi.

RİP AKINTILARI NEDEN TEHLİKELİDİR?

Rip akıntılarının özellikle zayıf veya yüzme bilmeyen kişiler için tehlikeli olduğunu, ancak güçlü bir rip akıntısının deneyimli yüzücüler için bile tehlike oluşturduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Adem Akpınar, konuşmasını şu şekilde sürdürdü:

"Rip akıntısının hızı genellikle saniyede 1-2 fit (yaklaşık 0,305 - 0,61 metre/saniye) arasındadır, ancak saniyede 8 fit (2,44 metre / saniye) gibi yüksek hızlar da ölçülmüştür. Bu, Olimpik bir yüzücünün hızından daha yüksektir! Boğulma ölümleri, kıyı şeridinden uzaklaşan insanların kendilerini su üstünde tutamayıp kıyıya yüzemediğinde meydana gelir.Bu, korku, panik, yorgunluk veya yüzme becerisinin eksikliğinin herhangi bir kombinasyonundan kaynaklanabilir. İnsanlar yorulduklarında, tutunacak bir şey olmadan kolayca suya batabilirler.
 
RİP AKINTISININ VARLIĞINA DAİR İPUÇLARI NELERDİR?

Rip akıntısının varlığını gösteren işaretler çok ince ve tespit edilmesi zor olabilir, özellikle de deniz çok dalgalı olduğunda. Ancak, bazen, özellikle su kenarından daha yüksek bir noktadan bakıldığında tespit edilebilirler. Bazı ipuçları şunlardır; Kırılan dalgalar ve beyaz su alanlarıyla çevrili, daha koyu ve daha sakin görünen dar bir su boşluğu. Çevresindeki sudan farklı, çalkantılı/dalgalı bir su kanalı. Su renginde bir fark, örneğin çamurlu görünen bir su alanı (bu, plajdan taşınan tortu ve kumdan kaynaklanır). Sörf dalgaları tarafından taşınan sürekli bir köpük veya deniz yosunu alanı.

RİP AKINTISINA KAPILIRSAM NE YAPMALIYIM?

Eğer kendinizi bir akıntıya kapılmış bulursanız; Her zaman cankurtaranların koruduğu bir alanda yüzün. Sörf plajlarında her zaman rip akıntıları olduğunu varsayın. Sakin olun, rip akıntıları sizi dibe çekmez. Akıntıya karşı yüzmeye çalışmayın, yoksa yorulursunuz. Panikleyen yüzücüler genellikle rip akıntısına karşı koymak için kıyıya doğru düz bir şekilde yüzmeye çalışır ve yorgunluktan dolayı boğulma riskine girerler. Ayakta durabiliyorsanız, yüzmeyin, suda yürüyün. Mümkünse, akıntıdan kurtulana kadar kıyıya paralel (kıyı boyunca sağa veya sola) yüzün ve sonra açılı bir şekilde kıyıya doğru yönelin. Kıyıya ulaşamayacağınızı hissederseniz, dikkatleri üzerinize çekin. Yardıma ihtiyacınız varsa, bağırın ve yardım için el sallayın.
 
BAŞKA BİRİNE NASIL YARDIM EDEBİLİRİM?

Cankurtarandan yardım isteyin. Birçok kişi rip akıntısına kapılan kişileri kurtarmaya çalışırken hayatını kaybetmiştir.Dikkatli olun. Öncelikle cankurtarandan yardım isteyin. Cankurtaran yoksa boğulma tehlikesi geçiren kişinin kıyı şeridini takip ederek yüzmesini sağlayın. Mümkünse, ripakıntısına kapılan kişiye yüzen bir şey atın. Asla can yeleği olmadan suya girmeyin.
 
BURSA'DA RİP AKINTISI TEHLİKESİ VAR MI?

Barlas ve arkadaşlarının (2012) tarihli çalışmalarında 2007-2012 yıllar arasında İstanbul'daki Jandarma kayıtlarına girilerek boğulma olayları araştırılmış ve boğulma olaylarının yıllara göre ortalama yüzde 70'inin sebebi olarak rip akıntıları gösterilmiştir. Beşiktepe ve arkadaşlarının (1994) yılındaki çalışmalarında Bursa ili kıyılarında deniz yüzey akıntısının yaklaşık 10 cm/sn civarında olduğunu göstermiştir. Halbuki, rip akıntısının hızı genellikle yaklaşık 30,5 - 61 cm/sn arasındadır ve bu durum rip akıntısının ne kadar tehlikeli olabileceğini göstermektedir. Bursa İli Bütünleşik Kıyı Alanı Planına göre, Marmara Denizi'nin Bursa kıyıları boyunca yaklaşık 115 km'lik kıyı şeridi boyunca yaklaşık %38'lik (43,4 km) kumsal potansiyeli bulunmaktadır. Marmara Denizi Bursa kıyıları özelinde rip akıntılarına yönelik bir çalışma bulunmamakla birlikte özellikle yapısı gereği Karadeniz kıyılarımızda etkisini gösteren rip akıntılarının kumsal plajlarımızda görülme ihtimali muhtemeldir. Bu nedenle, buna yönelik hem vatandaşlarımızın hem de ilgili kurumların gerekli hassasiyeti göstermesi gerekmektedir."

Diğer Bursa Haberleri - Bölge Haberleri için tıklayın