Çölyak hastalığı nedir? Çölyak hastalığı neden olur? Çölyak hastalığı belirtileri nelerdir?

Çölyak hastalığı nedir? Çölyak hastalığı neden olur? Çölyak hastalığı belirtileri nelerdir?

Çölyak hastalığı buğday, arpa, çavdar gibi tahıllarda bulunan gluten isimli bir maddeye vücut bağışıklık sistemi tarafından verilen anormal yanıt sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Peki, Çölyak hastalığı nedir? Çölyak hastalığı neden olur? Çölyak hastalığı belirtileri nelerdir?

2024.03.05 10:15 - Son Güncellenme: 2024.03.05 10:19 - Sağlık
A
Çölyak hastalığı nedir? Çölyak hastalığı neden olur? Çölyak hastalığı belirtileri nelerdir?

Çölyak hastalığı genellikle 1 yaşından sonra gluten içeren besinlerin tüketilmeye başlanması ile birlikte ilk belirtiler ortaya çıkar. Peki, Çölyak hastalığı nedir? Çölyak hastalığı neden olur? Çölyak hastalığı belirtileri nelerdir? 

Çölyak hastalığı nedir? 

Çölyak hastalığı buğday, arpa, çavdar gibi tahıllarda bulunan gluten adlı proteine karşı vücudun verdiği alerjik tepki ile ince bağırsak başlangıç bölgesinin anatomik yapısının değişmesine neden olan emilim bozukluğudur. Çölyak aynı zamanda bir ince bağırsak hastalığıdır.

Çölyak hastalığı neden olur?

Çölyak hastalığı genetik bir hastalıktır. Hasta insanların 1. derece yakınlarının çölyak hastalığına yakalanma olasılığı yüzde 10 civarındadır. Tanı ve tedavi geciktikçe yetersiz beslenme ve diğer komplikasyonların gelişme riski de artacaktır. Bazen bir ameliyat, hamilelik, doğum, viral enfeksiyon, şiddetli duygusal stres gibi nedenlerle de çölyak hastalığı ortaya çıkabilir ya da tetiklenebilir.

Çölyak hastalığı belirtileri nelerdir? 

Çölyak hastalığı, hastaların tümünde aynı belirtileri göstermez. Bazı hastalarda belirtiler çocuk, yaşta bazıları ise yetişkin yaşta görülür. Uzun süre anne sütü alan çocuklarda çölyak hastalığının belirtilerinin daha geç ortaya çıktığı yapılan çalışmalarla desteklenmektedir. Gluten içerikli besinlerin tüketilmeye başlandığı yaş ile alınan glutenin miktarı da oldukça önemlidir. Hastalığın belirti ve bulguları, ortaya çıkış zamanı kişiden kişiye oldukça değişkenlik gösterir.

Çölyak Hastalığının Yetişkinler Üzerindeki Belirtileri

Yetişkinlerde sindirim ile ilgili belirtilerin ortaya çıkma olasılığı daha düşüktür. Yetişkin hastaların ortalama üçte biri ishal sorunu yaşamaktadır ve belirtiler şu şekilde sıralanabilir:

Açıklanamayan demir eksikliği anemisi

Yorgunluk

Kemik veya eklem ağrısı

Artrit

Osteoporoz veya osteopeni (kemik kaybı)

Karaciğer ve safra yolları hastalıkları

Depresyon veya anksiyete

Periferik nöropati (ellerde ve ayaklarda karıncalanma, uyuşma veya ağrı) veya migren

Kadınlarda adet düzensizliği, kısırlık veya tekrarlayan düşük

Ağız içinde yaralar

Ciltte kaşıntılı deri döküntüsü

Çölyak Hastalığının Çocuklar Üzerindeki Belirtileri

Genellikle 1 yaşından sonra gluten içeren besinlerin tüketilmeye başlanması ile birlikte ilk belirtiler ortaya çıkmaktadır.

Bulantı, kusma

Kronik ishal, kabızlık

Halsizlik

Kilo kaybı

Yorgunluk

Sinirlilik ve davranış bozuklukları

Büyümede gecikme

Boyda yaşa göre kısalık

Öne doğru çıkıntılı karın

Sertleşmiş kaslar

Miktar olarak fazla, sık ve kötü kokan dışkı (gaita) görülür

İleri dönemde ise;

Ödem,

Çocukta mutsuz görünüm,

Ağlamaya eğilim,

Dikkat eksikliği,

Hiperaktivite,

Kemik ağrıları,

Kan kalsiyum düzeyinde azalma,

Deri üzerinde hafif sıyrıklarla oluşan kanamalar

Yağda eriyen vitaminlerin (A,D,E,K) eksikliğine bağlı bulgular ile devam etmektedir.

Zincir marketlere glütensiz ürün zorunluluğu geldi 

Kaynak: BURSADA BUGÜN

Diğer Sağlık ve Beslenme Haberleri için tıklayın


2024.03.05 10:15
A