Bursa'dan yükselen bir yıldız: Sanat Güneşi Zeki Müren ölümünün 29. yılında anılıyor! İşte Zeki Müren'in hayatı, ölümü, eserleri ve ödülleri...

Türk müziğinin 'Sanat Güneşi' vefatının 29. yılında sevgiyle anılıyor. "Bülbül Aşıkmış Güle", "Hep O Şarkı","Gözlerinin İçine Başka Hayal Girmesin" ve "Şimdi Uzaklardasın Gönül Hicranla Doldu" adlı eserlerin de aralarında olduğu birçok unutulmaz besteye imza atan sanatçı Zeki Müren, çeşitli etkinliklerle yad ediliyor. Peki, Zeki Müren kimdir, kaç yaşında nereli? Zeki Müren neden hayatını kaybetti? İşte Zeki Müren'in hayatı, kariyeri ve ölüm nedeni hakkında merak edilenler...

ZEKİ MÜREN KİMDİR? 

Tarzı ve sesiyle yaşadığı döneme damga vuran Zeki Müren, Türk sanat müziğinin en güçlü yorumcularından birisi olmasının yanı sıra besteci, şair ve oyuncu kimliğiyle de öne çıktı.

• ZEKİ MÜREN HAYATI

Zamanında piyasaya damgasını vuran ve unutulmazlar arasına adını yazdıran Zeki Müren, Üsküp'ten Bursa'ya göç eden Kaya ve Hayriye Müren çiftinin tek çocuğu olarak 6 Aralık 1931'de dünyaya geldi. Babası kereste tüccarı olan Müren, Bursa Erkek Lisesi'nden mezun olduktan sonra İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde öğrenim gördü. Sanat hayatına 1950'li yıllarda adım atan Zeki Müren kısa sürede "Sanat Güneşi" unvanını kazandı.

İlkokulu Bursa Osmangazi İlkokulunda (sonradan Tophane İlkokulu ve Alkıncı İlkokulu) okuyan Müren'in yeteneği henüz ilkokuldayken öğretmenleri tarafından keşfedildi ve müzikli okul müsamerelerinde başrolleri oynamaya başladı. Hayatındaki ilk rolü, bu müsamerelerden birindeki çoban rolüdür.

Ortaokulu yine Bursa'da, Tahtakale'deki 2. Ortaokulda tamamlayan Zeki Müren, ortaokulu bitirdikten sonra babasına İstanbul'a gitme arzusunda olduğunu açıkladı ve onun da onayıyla İstanbul Boğaziçi Lisesine yazıldı. Bu okulu birincilikle bitirdi. Olgunluk imtihanlarını pekiyi dereceyle verip İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisine (şimdiki Mimar Sinan Üniversitesi) giren Müren, Yüksek Süsleme Bölümü Sabih Gözen Atölyesinden mezun oldu. Müren, desen çalışmalarını öğrencilik yıllarından başlayarak pek çok kez sergiledi.

• KARİYERİ

Bursa'da tamburi İzzet Gerçeker'den aldığı solfej ve usul dersleriyle musiki bilgileri öğrenmeye başlayan Zeki Müren, 1949'da, Boğaziçi Lisesi'nde okurken sinema yönetmeni ve yazar Arşavir Alyanak'ın babası Agopos Efendi ile bir başka hocası Udi Krikor'dan aldığı derslerle de musiki eğitimini sürdürdü. Daha sonra fasıl musikisini iyi bilen ve geniş bir repertuvarı olan Şerif İçli'den çeşitli eserleri seslendirdi; Refik Fersan'dan, Sadi Işılay'dan, Kadri Şençalar'dan faydalandı.

1950 yılında henüz üniversite öğrencisiyken TRT İstanbul Radyosunun açtığı ve 186 adayın katıldığı solist sınavını birincilikle kazandı 1 Ocak 1951'de, İstanbul Radyosunda canlı olarak yayımlanan bir programda ilk radyo konserini verdi ve bu konseri çok beğenildi. Bu konserde kendine eşlik eden saz ekibi Hakkı Derman, Şerif İçli, Şükrü Tunar, Refik Fersan ve Necdet Gezen'den oluşuyordu. Konserden sonra Hamiyet Yüceses stüdyoyu arayarak kendini tebrik etti. O yıllarda TRT Ankara Radyosu Anadolu'da en çok dinlenen radyo idi ve İstanbul Radyosu Anadolu'dan net olarak dinlenemiyordu. Aynı hafta klarnet sanatçısı Şükrü Tunar Müren'i Yeşilköy'deki kendine ait plak fabrikasına götürerek yine kendi eseri olan "Muhabbet Kuşu" şarkısını plağa doldurttu. Bu plak sayesinde Müren tüm Anadolu'da tanındı.

Zeki Müren, bu başarılı ilk konserden ve plak çalışmasından sonra Türkiye radyolarında düzenli olarak eserler seslendirmeye başladı. Radyo programları on beş yıl sürdü, bunların çoğu canlı yayın programlarıydı. Müren bundan sonra kendini daha çok sahne ve plak çalışmalarına verdi. İlk sahne konserini 26 Mayıs 1955 tarihinde verdi. Genellikle kendi dizayn ettiği sahne kıyafetlerini giyiyordu. Saz heyetine tek tip kıyafet giydirmek ve T podyum kullanmak gibi çeşitli yenilikler getirdi.

Maksim Gazinosu sahnelerinde aralıksız 11 yıl Behiye Aksoy ile dönüşümlü olarak sahne aldı. 1976'da Londra'daki Royal Albert Hall'da konser vererek bu mekânda sahne alan ilk Türk sanatçı oldu.

600'ün üzerinde plak ve kaset çalışması yapan Türk sanat müziğinin unutulmaz ismi Zeki Müren, sahnede sergilediği kostümler ve özgün tarzıyla da dönemin en dikkat çekici sanatçılarından biri oldu. Müren, 1991 yılında Devlet Sanatçısı seçildi.

On yedi yaşındayken bestelediği "Zehretme hayatı bana cânânım" mısrasıyla başlayan acemkürdi şarkı bestelediği ilk şarkıdır. "Şimdi Uzaklardasın" (suzinâk), "Manolyam" (kürdilihicazkâr), "Bir Demet Yasemen", "Gözlerinin İçine Başka Hayal Girmesin" (nihavend) güfteli, "Elbet Bir Gün Buluşacağız" gibi şarkıları sık sık okunan, en sevilen şarkılarıdır. Zeki Müren bu şarkıları plaklara da okumuştur.

• VEFATI

Zeki Müren kalp rahatsızlığı ve şeker hastalığı nedeniyle hayatının özellikle son 6 yılında sahne hayatından ve medyadan uzaklaştı. Bodrum'daki evinde inzivaya çekilen Müren, bu dönemi "kendini dinlemek" olarak tarif etti. 24 Eylül 1996 günü, TRT İzmir Televizyonunda kendi için düzenlenen tören sırasında geçirdiği kalp krizi sonucu hayatını kaybetti. Yıllar sonra, bir programda Zeki Müren'in günde 26 ilaç kullanıldığı belirtilirken, Müren'in ilaçlarını bilerek içmeyerek intihar ettiği iddiasında bulunuldu.

Cenazesi büyük bir halk kalabalığının katıldığı büyük bir törenle kaldırıldı. Mezarı, doğum yeri olan Bursa'da Emir Sultan Mezarlığı'ndadır.

• ZEKİ MÜREN VASİYETİ

Zeki Müren vasiyetinde tüm mal varlığını Türk Eğitim Vakfı ve Mehmetçik Vakfına bıraktığını belirtti. TEV ve Mehmetçik Vakfı ise 2002 yılında Bursa'da Zeki Müren Güzel Sanatlar Anadolu Lisesi'ni yaptırdı. TEV Bursa Şube Başkanı Mehmet Çalışkan 24 Eylül 2016 tarihinde yaptığı bir açıklamada vakfın Zeki Müren Burs Fonu'ndan 20 yılda 2.631 öğrencinin yararlandığını belirtti. 

Ölümünün ardından sanatçının Bodrum'da son yıllarını yaşadığı evi Kültür Bakanlığı'yla yapılan protokol ile Zeki Müren Sanat Müzesi'ne dönüştürüldü ve 8 Haziran 2000 tarihinde ziyarete açıldı.

ALBÜMLERİ

• 1951: Bir Tatlı Tebessüm
• 1966: Senede Bir Gün
• 1973: Pırlanta 1
• 1973: Pırlanta 2
• 1973: Pırlanta 3
• 1974: Pırlanta 4
• 1974: Anılarım
• 1974: Mapushane / Hayat Kumarı
• 1975: Mücevher
• 1976: Güneşin Oğlu
• 1977: Nazar Boncuğu
• 1978: Sükse
• 1980: Kahır Mektubu
• 1980: Sarmaşık Gülleri
• 1982: Eskimeyen Dost
• 1983: Unuttumu Dudakların Adımı
• 1984: Hayat Öpücüğü
• 1986: Masal
• 1986: Aşk Kurbanı
• 1987: Helal Olsun
• 1988: Gözlerin Doğuyor Gecelerime
• 1988: Karanlıklar Güneşi
• 1989: Ayrıldık İşte
• 1989: Zirvedeki Şarkılar
• 1989: Sev Beni
• 1990: Dilek Çeşmesi
• 1991: Dünden Bugüne 5
• 1991: Dünden Bugüne 6
• 1991: Doruktaki Nağmeler
• 1992: Sorma

Bunların yanı sıra Zeki Müren'in 1968-1974 yılları arasında Grafson Plak'tan kendi adıyla anılan 12 farklı albümü bulunuyor.

ÖDÜLLERİ

• 1955 - "Altın Plak Ödülü" 
• 1973 - 2. Altın Kelebek Ödülleri / "En İyi Erkek Solisti"
• 1975 - 3. Altın Kelebek Ödülleri / "En İyi Erkek Sanatçı"
• 1976 - 4. Altın Kelebek Ödülleri / "En İyi Erkek Sanatçı"
• 1977 - 5. Altın Kelebek Ödülleri / "En İyi Erkek Sanatçı"
• 1978 - 6. Altın Kelebek Ödülleri / "En İyi Erkek Sanatçı"
• 1979 - 7. Altın Kelebek Ödülleri / "En İyi Erkek Sanatçı"
• 1980 - 8. Altın Kelebek Ödülleri / "Yın En Sevilen Sanatçısı"
• 1981 - 9. Altın Kelebek Ödülleri / "Yın En Sevilen Sanatçısı"
• 1984 - 12. Altın Kelebek Ödülleri / "Yaşam Boyu Onur Ödülü"
• 1997 - Kral TV Video Müzik Ödülleri / "Yekta Okur Özel Ödülü"
• 1996 - Türkiye Kanser Vakfı / "Yaşam Boyu Onur Ödülü"
• 1996 - Türkiye Organ Vakfı / "Onur Ödülü"
• 1996 - Mehmetçik Vakfı / "Onur Ödülü"

İLGİLİ GALERİ

Bursa'dan yükselen bir yıldız: Sanat Güneşi Zeki Müren ölümünün 29. yılında anılıyor! İşte Zeki Müren'in hayatı, ölümü, eserleri ve ödülleri...

Kaynak: BURSADA BUGÜN

Diğer Yaşam Haberleri için tıklayın